Alman vatandaşlığına geçiş yolları ve başvuru şartları

Alman vatandaşlığına geçiş, yani yabancı ülke vatandaşlarının Alman vatandaşı olma süreci farklı yasalarla düzenlenmiştir. Bu yasaların içerisindeki en kapsamlısı ve bu yazımızda baz aldığımız yasa, Alman Vatandaşlık Yasasıdır. Özellikle kişinin Almanya’ya geliş nedeni, oturma süresi veya oturma izni statüsü Alman vatandaşlığına geçiş sürecindeki en önemli kriterlerdir ve bunlar kişinin hangi yasa kapsamında Alman vatandaşlığına geçebileceğini belirler. Burada özellikle Alman vatandaşlığına başvurma hakkı konusunun altını çizmek istiyoruz. Çünkü farklı yasalarla belirlenen koşulları yerine getirmeniz durumunda dahi son karar Almanya’daki resmi mercilere aittir. Alman vatandaşlığı için uygun olup olmadığınız konusunda en son kararı Alman devletini temsil eden bu kurumlar verecektir. Bu yazımızda Alman vatandaşlığına geçiş süreci ve daha sonra elde edeceğiniz bazı avantaj ve haklar konusunda detaylı bilgi vermeyi amaçladık.

Vatandaşlığı geçiş yolları

Yukarıda da belirttiğimiz gibi Alman vatandaşlığı geçiş süreci farklı yasalarla düzenlenmiştir. Buna göre Alman vatandaşlığı aşağıda belirtilen beş farklı yolla mümkündür:

• Alman vatandaşlığının doğumla kazanılması
• Evlat edinilme ile Alman vatandaşı olmak
• Yabancılar yasası uyarınca Alman vatandaşlığının kazanılması
• Takdir yoluyla Alman vatandaşlığının kazanılması
• Eş ve çocukların durumundan ötürü Alman vatandaşlığının kazanılması

Alman vatandaşlığı geçiş ile ilgili 5 farklı yolu inceleyelim.

Doğum ile Alman vatandaşı olma

Doğuştan Alman vatandaşı olabilmek için aşağıdaki iki durumundan birisinin doğan çocuk için geçerleri olması gerekir:

1. Anne veya babadan birinin Alman vatandaşı olması durumunda
2. Anne veya babadan biri çocuk doğduğunda en az sekiz yıldan beri devamlı ve yasal şekilde Almanya’da yaşıyor ve de oturma hakkına ya da en az üç yıldan beri süresiz oturma iznine sahip olması durumunda

Evlat edinilerek Alman vatandaşı olmak

Alman yasalarına göre, evlat edinme başvurusu sırasında 18 yaşından küçük olan bir kişi bir Alman tarafından evlat edinilmesi sonucunda vatandaşlık kazanır. Vatandaşlığın kazanılması ile, çocuğun soyundan gelenler de Alman vatandaşı olma hakkına sahip olur.

Yabancılar yasası uyarınca Alman vatandaşı olma

16 yaşını doldurmuş bir yabancı ülke vatandaşı aşağıdaki şartları yerine getiriyorsa, Alman vatandaşlığı başvurusunda bulunabilir:

1. Almanya’da en az 8 yıl boyunca sürekli olarak olarak ikamet etmek. Bu süre bazı durumlarda 6 yıla kadar düşebilir – mesela Almanya’da okumuş olmanız durumunda.
2. Vatandaşlık için başvuru yapıldığı anda Almanya “oturma izni”ne (süresiz veya sınırlı) veya “yerleşim izni”ne sahip olmak.
3. Yeterli seviyede Almanca bilmek ve Almanca B1 seviyesine sahip olunduğuna dair sertifika sahip olmak. (Dil seviyeleri yazımız burada)
4. Sabıkasız olmak. En fazla 180 güne denk gelen para cezasını aşmayan mahkumiyetler veya infazı tecil edilmiş olması kaydıyla 6 ayı geçmeyen hapis cezaları engel teşkil etmez.
5. Genel olarak geçimini sosyal yardım veya işsizlik yardımı olmaksızın temin edebilmek. Kendi kusuru olmaksızın işsiz kalma durumunda “işsizlik yardımı” veya “sosyal yardım” alınması engel teşkil etmez. Eğer başvuru sahibi 23 yaşının altında ise bu koşul aranmaz, gelir durumuna bakılmaz
6. Anayasal düzene bağlılık belgesinin imzalanması, anayasaya aykırı bir faaliyette bulunmamak.
7. Hakkında Yabancılar Yasasının 46 maddesine göre sınır dışı edilme kararı bulunmamak.
8. Başvuru tarihine kadar bağlı bulunulan ülkenin vatandaşlığından çıkılması. İlgili, kendisinden kaynaklanmayan nedenlerden dolayı diğer vatandaşlığından çıkamıyor ise, bu koşul aranmaz. Ayrıca, başvuruda bulunan kişi herhangi bir Avrupa Birliği ülkesinin vatandaşı ise, eski vatandaşlığından ayrılması gerekmemektedir.
9. Reşit olmayan çocuklara vatandaşlığa alınma garantisi verilir. Başvuruda bulunan kişinin karısı / kocası ve reşit olmayan çocukları, Almanya’da düzenli olarak 8 yılı doldurma şartı aranmaksızın Alman vatandaşlığına geçiş hakkına sahip olabilirler.
10. Öteki vatandaşlıktan çıkılması olanaksız veya çok ciddi sıkıntılara yol açar nitelikte ise, birden fazla vatandaşlık kabul edilebilir. Bu durumda, en geç 21 yaşına kadar, o tarihte öteki vatandaşlıktan çıkarılma işleminin başarılı olup olmayacağı henüz bilinmese dahi, vatandaşlığı koruma izni için başvurulmalıdır.

Takdir yoluyla Alman vatandaşlığının kazanılması

Herhangi bir sebeple yabancılar yasası uyarınca Alman vatandaşlığı hükümlerinden yararlanamayan biri, aşağıdaki şartlar oluştuğu takdirde Alman vatandaşlığına geçiş başvurusunda bulunabilir:

• Almanya’da sahip olduğunuz ikametin en az 8 yıl ve kesintisiz olması gerekmektedir.
• Eğer Almanya’ya siyasi sebepler ile iltica başvurusunda bulunduysanız mevcut ikametinizin en az 6 yıl olması gerekmektedir.
• 60 yaşından büyükseniz en az 12 yıldır Almanya’da yasal olarak ikamet etmeniz gerekmektedir.
• Almanya Federal Cumhuriyeti tarafından koruma altında olan ve herhangi bir vatandaşlığı olmayan (vatansız) kişilerin en az 6 yıl ikamet etmesi gerekmektedir.
• Almanya Federal Cumhuriyeti çıkarları doğrultusunda hizmette bulunan kişilerin en az 3 yıl ikamet etmesi gerekmektedir.
• Alman vatandaşı biri tarafından evlatlık edilen kişilerin en az 3 yıl ikamet etmesi gerekmektedir.
• Alman vatandaşlığına başvuru yaptığınız sırada süreli veya süresiz oturma iznine sahip olmanız gerekmektedir.
• Almanya Federal Cumhuriyeti’ndeki ikametinizin temelli olması, eğer Almanya’da geçici bir süre için bulunuyorsanız bu haklardan yararlanmanız mümkün değildir.
• Almanya Federal Cumhuriyeti medeni hukuku uyarınca başvuru sahibinin reşit olması veya herhangi bir nedenle kişilik haklarının kısıtlanmaması gerekmektedir.
• Herhangi bir sebeple sabıkanızın bulunmaması. Yabancılar Yasası’nın 46. /1.- 4. maddeleri ve 47./1.- 2. maddeleri uyarınca başvuru sahibi hakkında herhangi bir sınır dışı kararının bulunmaması. Hapis veya ağır para cezasının bulunmaması. Almanya Federal Cumhuriyeti’nin kamu düzenini bozacak herhangi bir faaliyete katılmamış olmak gerekmektedir.
• Başvuru sahibinin kendisi için ve beraber yaşadığı, bakmakla yükümlü olduğu aile için yeterli büyüklükte bir eve sahip olması gerekmektedir.
• Alman vatandaşlığına başvuru yapacak kişinin geçim sıkıntısı olmaması, kendisi ve ailesini finanse edebilecek gelire sahip olması gerekmektedir. Kişinin bu geçimini herhangi bir sosyal yardım sağlamaması tam zamanlı bir işte çalışıyor olması gerekmektedir.
• Başvuru sahibinin yeterli düzeyde Almanca dil bilgisine sahip olduğunu kanıtlaması gerekmektedir. Bu düzey B1 olarak belirlenmiştir.
• Almanya Federal Cumhuriyeti anayasal düzenine bağlılığınızı beyan etmeniz ve bu bağlılığı belgeleyen evrakı imzalamanız gerekmektedir.
• Alman vatandaşlığına geçiş öncesinde sahip olduğunuz ülkenin vatandaşlığından çıktığınızı belgelemeniz gerekmektedir.

Yukarıda belirtilen şartları yerine getiren 16 yaşını doldurmuş vatandaşlar yazacakları bir dilekçe ile başvurularını gerçekleştirebilirler.

Eş ve çocuk durumundan ötürü vatandaşlık

Eğer bir ailedeki ebeveynlerden biri 2. bölümde belirtilen yabancılar yasası uyarınca Alman vatandaşlığına geçme hakkı kazanırsa, eş ve çocuklar da verecekleri dilekçelerle birlikte belirlenmiş şartlar altında Alman vatandaşlığına geçebilirler. Vatandaşlığa geçmek için gerekli oturum süresi, eş ve çocuklarda daha düşük tutulmuştur. Yeterli Almanca bilgisi hem eşten, hem çocuklardan beklenmektedir. Yasalar bir aile içinde tek vatandaşlık prensibinin gerçekleşmesini (tüm aile bireylerinin beraberce Alman vatandaşı olmasını) desteklemektedir. Ancak bu zorunlu değildir. Koşulları yerine getiren bir ebeveyn Alman vatandaşlığına tek başına veya çocuklarıyla birlikte geçmekte.

Son olarak Alman vatandaşlığı avantajları ve hakları yazımıza göz atmayı unutmayın. Tabii bir de videomuzu izleyin.

Alman vatandaşlığı ile ilgili sık sorulan sorular

Alman vatandaşlığı ve başvuru süreci, Vasistdas.de sitemizi ziyaret eden kişilerin en çok ilgi gösterdiğini konulardan bir tanesi. Bu konuya özel “Sık Sorulan Sorular” bölümünü oluşturarak, sizlerin sorularına daha hızlı cevap vermeye çaba harcadık.

Ailem Almanya’dan Türkiye’ye kesin dönüş yaptı. Ben Almanya’da büyüdüm, Alman vatandaşlığına başvurabilir miyim?

Aileniz Türkiye’ye kesin dönüş yapmışsa, Almanya’daki haklarınızdan da vazgeçmiştir demektir. Ayrıca, Alman vatandaşlığına başvuru yaptığınız sırada süreli veya süresiz oturma iznine sahip olmanız gerekmektedir. Dolayısıyla normal şartlarda vatandaşlık başvurusu yapamazsınız. Ancak süreci etkileyebilecek özel bir durumunuz varsa konunun uzmanı bir avukatla görüşmenizi öneririz.