Almanya’da 2025 seçimleri yaklaşırken, sol çizgide siyaset yapan Die Linke (Sol Parti), sosyal adalet, eşitlik ve anti-kapitalist politikalarıyla seçim yarışında yerini alıyor. Die Linke, gelir dağılımındaki eşitsizlikle mücadele, asgari ücretin artırılması ve kamu hizmetlerinin genişletilmesi gibi konuları merkeze alarak, toplumsal dayanışmayı ön planda tutan bir program sunuyor. Ancak parti, özellikle koalisyon potansiyeli, güvenlik politikaları ve ekonomik uygulamaları konusundaki eleştirilerle karşı karşıya kalıyor.
Almanya’daki Türk toplumu açısından ise Die Linke’nin entegrasyon politikaları, göçmen hakları, vatandaşlık yasaları ve ayrımcılıkla mücadele gibi vaatleri dikkat çekiyor. Peki, Die Linke’nin 2025 seçimleri için sunduğu vaatler neler? Hangi noktalarda eleştiriliyor ve Türk toplumuna yönelik hangi politikaları öne çıkarıyor?
Bu yazı dikkatinizi çekebilir: Almanya seçim sistemi
Sol Parti’nin tarihi
Renk: Kırmızı
Başkanlar: Ines Schwerdtner, Jan van Aken
Şansölye Adayı: Heidi Reichinnek and Jan van Aken
2021 seçim sonuçları: %4,9
Üye sayısı: 75.387 (2024)
Die Linke (Sol Parti), Almanya’da sosyalist ve sol politikaların temsilcisi olarak 16 Haziran 2007 tarihinde kurulmuştur. Ancak, partinin kökenleri daha önceki iki farklı siyasi oluşuma dayanmaktadır: Demokratik Sosyalizm Partisi (PDS) ve Emek ve Sosyal Adalet Seçim Alternatifi (WASG). Bu iki partinin birleşmesiyle Die Linke bugünkü halini almıştır.
Die Linke’nin seçmen kitlesi genellikle Doğu Almanya’ya dayanıyor. Parti, özellikle sol görüşlü, sosyal adalete önem veren ve ekonomik eşitsizliklere karşı çıkan seçmenlere hitap etmektedir. Die Linke’nin en güçlü olduğu bölge, eski Doğu Almanya eyaletleridir (Thüringen, Brandenburg, Saksonya-Anhalt, Mecklenburg-Vorpommern, Saksonya). Parti, Doğu Almanya’daki ekonomik eşitsizlikler ve birleşmeden sonra yaşanan sosyal sorunlar nedeniyle bu bölgelerde geniş bir destek tabanına sahiptir.
Die Linke, düşük gelirli gruplar, işsizler ve sosyal yardımlardan faydalanan kişiler arasında güçlü bir destek bulur. Parti, sosyal harcamaları artırmayı ve ekonomik eşitsizlikleri azaltmayı savunduğu için bu kesimlere hitap eder.
Sol Parti’nin odaklandığı en önemli konular
Die Linke ya da Türkçe ismiyle Sol Parti’nin odaklandığı önemli konulara bir bakış atalım. Genellikle çalışma ve ekonomi ön planda yer alırken, cinsiyet eşitliği ve göç konuları da partinin vaatleri arasında bulunuyor.
Çalışma ve ekonomi
Die Linke, sürdürülebilir, çevreye duyarlı ve demokratik bir ekonomik sistem savunmaktadır. Kâr yerine, sürdürülebilir ve sosyal açıdan adil bir kalkınmayı hedeflemektedir. Çalışanların haklarını ve katılımını güçlendirecek, piyasa kontrolü yerine demokratik bir ekonomik düzeni amaçlamaktadır. Ayrıca, kamu hizmetleri, altyapı, enerji sektörü ve finans sektörünün kamulaştırılmasını ve kooperatif veya çalışan mülkiyetine geçirilmesini savunur.
Amaç, herkes için iyi işler yaratmak ve çalışma süresini azaltmaktır. Uzun vadeli hedef, tam ücretle 4 günlük çalışma haftasıdır. İşsizlik yardımı alanlar için yaptırımsız bir asgari geçim sağlanması ve kapsamlı işten çıkarma koruması da yer almaktadır.
Gelir dağılımını yukarıdan aşağıya doğru yeniden düzenleyerek kamu hizmetlerinin finansmanını güçlendirmeyi ve sosyal-ekolojik dönüşümü desteklemeyi amaçlamaktadır. Düşük ve orta gelirli kişileri rahatlatırken, yüksek gelirli kişilerden daha yüksek vergi alınmasını savunmaktadır. Ayrıca büyük servetler, miraslar, sermaye gelirleri ve şirket karlarının daha yüksek vergilendirilmesini istemektedir.
Cinsiyet eşitliği
Die Linke, tüm işlerin (ücretli ve ücretsiz) cinsiyetler arasında adil dağıtımını hedefler. İnsanların yaşamlarında iş, aile, çocuklar, partnerler, arkadaşlar, siyasi katılım, eğitim, kültür ve boş zaman için yeterli zamana sahip olmasını istemektedir.
Enerji
Die Linke, yenilenebilir enerji kullanımını, öncelikli olarak bölgesel kaynaklardan ve merkezi olmayan bir şekilde organize edilmiş bir enerji arzını hedeflemektedir. Nükleer teknolojiden vazgeçilmesi gerektiğini savunmaktadır.
Eğitim
Eğitim, herkes için ücretsiz ve erişilebilir olmalıdır. Kreşten üniversiteye ve mesleki eğitime kadar tüm eğitim kademelerinde öğrenim ücreti olmamalıdır. Eğitim, toplumda aktif katılım ve demokratik bağlılık için temel olarak görülmektedir.
Sağlık
Herkesin gelirine göre dayanışmacı bir vatandaş sigortasına katkıda bulunması gerektiğini savunur. Yasal ve özel sağlık sigortası ayrımı ortadan kaldırılmalıdır. Tıbbi tedavinin kalitesi, kişisel mali duruma bağlı olmamalıdır.
Emeklilik
Yaşlılıkta yoksulluğu önlemek amacıyla yasal emeklilik sigortası kapsamında yoksulluktan koruyan dayanışmacı bir asgari emeklilik maaşı sağlamalıdır. Emeklilik maaşları, çalışanlar ve şirketler tarafından eşit olarak finanse edilmeli ve yaşlılıkta yaşam standardını güvence altına almalıdır.
Demokrasi
Die Linke, tüm toplum alanlarında vatandaşlık haklarını ve demokrasiyi genişletmeyi hedeflemektedir. Halk oylamaları gibi doğrudan demokrasi biçimleri arttırılmalıdır. Şirketlerin partilere bağış yapması yasaklanmalıdır. Her türlü ayrımcılığa karşı mücadele eder ve savaş kışkırtıcılığına, antisemitizme, İslamofobiye, ırkçılığa ve ulusalcılığa karşı durur.
Dış politika ve savunma
Die Linke, sivil kalkınma desteğini ve barışçıl çatışma önlemeyi güçlendirmeyi savunmaktadır. Die Linke, Almanya’nın savaşlara katılımını reddeder ve Alman ordusunun yurtdışı görevlerinden geri çekilmesini ister.
Silahsızlanma, kitle imha silahlarının yasaklanması ve silah ihracatının yasaklanması da diğer önemli taleplerdir. Almanya, dünya çapında sömürüyü sona erdirmek ve barışı, sosyal ve siyasi adaleti sağlamak için siyasi olarak çalışmalıdır. Daha adil bir dağılım ile küresel gıda sorunu çözülebilir.
Avrupa
Die Linke, Avrupa Birliği’nin demokratik, sosyal ve ekolojik bir barış birliği olarak yeniden başlatılmasını istemektedir. Sosyal haklar ve sosyal ve çevre koruma alanında iyileştirilmiş Avrupa çapında asgari standartlar öncelik olmalıdır.
Sol Parti’nin eleştirildiği noktalar
Sol Parti’nin eleştirildiği noktalar genellikle istihdama ve işletmelere zarar verebileceği düşünülüyor. Eleştiriler ise şöyle:
İstihdam ve işletmelere zarar
Vergi artışlarının özel sektörü olumsuz etkileyeceği, yatırımları azaltacağı ve ekonomik büyümeyi yavaşlatacağı eleştirileri öne sürülüyor. Büyük şirketlerin kamulaştırılması, serbest piyasa düzenine aykırı bulunarak “ideolojik” ve “uygulanamaz” olarak nitelendiriliyor.
Sosyal harcamaların artırılması
Sosyal harcamaların artırılması ve kamulaştırma projelerinin devlete büyük mali yük getireceği, kaynakların nasıl sağlanacağı konusunda belirsizlik olduğu belirtiliyor.
Nükleer enerjiden tamamen çıkış
Enerji sektöründe tamamen nükleer enerjiden çıkışla yüzde 100 yenilenebilir enerjiye geçişin, enerji maliyetlerini artıracağı düşünülüyor. Hava koşullarının el vermediği durumlarda enerji ithalatı sebebiyle, özellikle şirketlerin yüksek enerji maliyetleriyle karşılaşacağı düşünülüyor.
Eğitimde maliyetlerin artması
Üniversitelerde öğrenim ücretlerinin kaldırılması ve eğitime ek kaynak ayrılması önerileri, bütçeye yük getireceği gerekçesiyle eleştiriliyor.
Sol Parti’nin Türkleri ilgilendiren vaatleri
Die Linke’nin 2025 seçim programında Türkleri ve göçmenleri doğrudan hedef alan özel vaatler bulunmamaktadır. Ancak, programın genel olarak savunduğu bazı ilkeler ve politikalar, göçmenlerin yaşam koşullarını ve topluma entegrasyonunu olumlu yönde etkileyebilecek niteliktedir.
Kapsayıcılık
Die Linke, tüm insanların yeteneklerini özgürce geliştirebildiği, kimsenin ayrımcılığa uğramadığı ve dışlanmadığı bir toplum hedeflemektedir. Bu, göçmenler için daha eşit bir yaşam ve fırsatlara erişim anlamına gelir.
Eğitimde fırsat eşitliği
Die Linke, eğitimin herkes için ücretsiz ve erişilebilir olmasını savunmaktadır. Bu politika, göçmen çocukların ve gençlerin eğitim olanaklarından eşit şekilde yararlanabilmeleri için önemlidir. Kreşten üniversiteye kadar tüm eğitim kademelerinde ücretsiz eğitim imkanı sunulması, göçmen ailelerin eğitim harcamalarını azaltacak ve çocuklarının geleceğine yatırım yapmalarına yardımcı olacaktır.
Sağlık hizmetleri
Die Linke, herkesin gelirine göre dayanışmacı bir vatandaş sigortasına katkıda bulunmasını ve yasal ve özel sağlık sigortası ayrımının ortadan kaldırılmasını hedeflemektedir. Bu, göçmenlerin de eşit sağlık hizmetlerine erişebileceği anlamına gelir. Tıbbi tedavinin kalitesinin, kişisel mali duruma bağlı olmaması gerektiği ilkesi, özellikle düşük gelirli göçmenler için önemlidir.
Çalışma ve ekonomi
Die Linke, sürdürülebilir, çevre dostu ve demokratik bir ekonomik sistem savunur. Bu bağlamda, çalışanların haklarının korunması ve güçlendirilmesi, piyasa odaklı ekonomi yerine demokratik bir ekonomik düzenin kurulması hedeflenir. Ayrıca, işsizlik yardımı alanlar için yaptırımsız bir asgari geçim sağlanması ve kapsamlı işten çıkarma koruması da öngörülmektedir. Bu politikalar, göçmenlerin çalışma koşullarının iyileşmesine ve iş güvencesine sahip olmalarına katkıda bulunur.
Ayrımcılıkla mücadele
Die Linke, her türlü ayrımcılığa karşı mücadele etmeyi ve ırkçılık, İslamofobi ve antisemitizm gibi nefret söylemlerine karşı durmayı taahhüt eder. Bu, göçmenlerin toplumda daha güvenli ve huzurlu bir ortamda yaşamasına yardımcı olur.
Sığınma haklarını korumaya kararlılık
Die Linke/Sol Parti, sığınma haklarını korumaya kararlı bir parti olarak öne çıkar. AB’nin dış sınırlarının kapatılmasına karşılar. Çünkü bu durumda mültecilerin tehlikeli kaçış yollarına başvurmasına ve hayatlarını kaybetmelerine yol açabilir.
