Almanya’da çifte vatandaşlık uygulaması ile birlikte Alman vatandaşlığı almak için eskisi gibi sahip olduğunuz mevcut vatandaşlığı bırakmanıza gerek yok. Almanya’da yaşayanlar, Türkiye ile bağını koparmadan artık burada da tam haklara sahip olabiliyor. Bu yazıda, çifte vatandaşlık hakkı, kimlerin yararlanabileceğini ve adım adım nasıl ilerleyeceğinizi sade bir dille anlatacağız.
Almanya çifte vatandaşlık nedir?
Çifte vatandaşlık, başka bir ülke vatandaşlığınız bulunmasına rağmen Almanya’da gerekli şartları sağladığınızda vatandaşlık alabilmeniz anlamına gelir. Çifte vatandaşlık, geçmişte mümkün değildi. Almanya, ABD ve diğer Avrupa ülkelerine çifte vatandaşlık hakkı tanıyorken Türkiye kökenli vatandaşlara bu hakkı tanımıyordu. Ancak Vatandaşlık Yasası’nda yapılan değişiklikle birlikte Türk vatandaşlığı bulunan ve gerekli şartları karşılayan bireyler, çifte vatandaşlık uygulamasıyla birlikte Alman vatandaşlığına başvurma hakkına sahip. 2021’de göreve başlayan SPD, Yeşiller ve FDP’den oluşan hükümet döneminde bu mümkün hale geldi.
İlgili yazımız: Alman vatandaşlığı avantajları ve hakları
Çifte vatandaşlık şartları
Almanya’da çifte vatandaşlık almak için öncelikle belirlenen şartları karşılamanız gerekiyor.
- En az B1 düzeyinde Almanca, (1990 öncesi Almanya’ya gelen göçmenlerde sadece sözlü kanıt yeterli)
- Gerekli geçim kaynaklarına sahip olduğunu kanıtlamak ve sosyal yardım almıyor olmak,
- Özgürlükçü ve çeşitlilik arz eden Almanya toplumunda yaşamaya bağlılık,
- 5 yıl Almanya’da ikamet etmek
- Vatandaşlık sınavı (Almanya’da öğrenim görmediyseniz)
- Herhangi bir suçtan mahkumiyeti olmamak
Şartları sıraladık ancak bazı durumlarda şartlar kişiye göre değişebilir. Örneğin Alman vatandaşı olmak isteyenler en az B1 seviyesinde Almanca bilgisini yazılı ve sözlü olarak kanıtlamak zorunda. Fakat birinci nesil göçmenler için bu şart yalnızca sözlü olarak yerine getirilse de kabul ediliyor.
Almanya’da öğrenim görmemiş olanlar için 33 sorudan oluşan vatandaşlık sınavı şartı bulunuyor. Bu teste girdiğinizde en az 17 soruyu doğru yanıtlamanız bekleniyor.
Ama hiç üzülmeyin ya da stres yapmayın. Çünkü Vasistdas olarak bu soruları sizler için çoktan Türkçeye çevirdik ve çalışabileceğiniz bir test ortamı da oluşturduk. Sizin yapmanız gereken tek şey bu linke tıklayıp bulunduğunuz eyaleti seçmek ve sınava hazırlanmaya başlamak.
Ancak eğitiminizi Almanya’da aldıysanız bu şarttan da muaf olduğunuzu belirtmemiz gerekiyor.
Yabancı anne ve babanın Almanya’da doğan çocuklarının Alman vatandaşı olmasına da izin veriliyor. Tek şart, anne ya da babanın 5 yıldan fazla Almanya’da düzenli ikamet etmesi ve daimî oturum iznine sahip olması. Tüm şartları sağlayan Almanya vatandaşı adayları, vatandaşlığa geçiş öncesinde yapılacak olan güvenlik soruşturmasından geçecek ve bu soruşturma dijital ortamda yapılacak.
Tüm bu şartları taşısa bile; ırkçılık, Alman anayasasıyla güvence altına alınan insanlık onuruna aykırılık teşkil edecek tutum ve eylemde bulunan kişiler, kadın-erkek eşitliğine inanmayan, birden çok evliliği olan, Yahudi karşıtı görüşlere sahip olan kişiler, cinsel yönelimlere saygısızlık yapanlar Alman vatandaşlığı alamayacak.
Çifte vatandaşlık sürecine girmek istiyorsanız, unutmamalısınız ki Almanya’da çifte vatandaşlık başvurusu için ayrı bir başvuru bulunmuyor. Başvurunuzu Alman vatandaşlığı almak için yapacaksınız. Bu sürece ilişkin başvuru şartları ve süreçlere dair detaylara, Alman vatandaşlığı alma ve başvuru şartları yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Çifte vatandaşlık yasası ve güncellemeler
23 Ağustos 2023’te çifte vatandaşlık yasası Bakanlar kurulu tarafından onaylandı. 19 Ocak 2024 tarihinde Federal Meclis oylamasından geçti ve Federal Konsey oylamasından da geçerek 26 Mart 2024’te Almanya Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier tarafından imzalandı. 27 Haziran 2024 tarihinden itibaren de yeni yasa, yürürlüğe girdi ve çifte vatandaşlık süreci mümkün hale geldi.
Almanya’ad üstün uyum gösteren kişilere 3 yılda vatandaşlık hakkı tanıyan “turbo vatandaşlık” uygulaması da eski hükümetle devreye girmişti ancak 2025 Şubat seçimleri sonrasında göreve başlayan CDU/CSU ve SPD’den oluşan yeni hükümet, 30 Ekim 2025 itibarıyla 3 yılda vatandaşlık uygulamasının kaldırılmasına karar verdi. Böylece uygulama yalnızca 15 ay yürürlükte kalabildi. Söz konusu turbo vatandaşlık uygulaması, C1 Almancası bulunan, gönüllü faaliyetlere katılım gösteren kişilere ikametlerinin üçüncü yılının sonunda vatandaşlık başvurusu yapma hakkı tanıyordu.
Almanya çifte vatandaşlık yasasının Türkiye kökenliler için avantajları
Türk vatandaşı olup da Alman vatandaşlığı almaya da hak kazanan kişiler için birçok avantaj bulunuyor. Alman vatandaşı olan Türk vatandaşları, tıpkı bir Alman gibi birçok hakka sahip olabilecek. Siyasi iklimde söz sahibi olabilecek, Alman vatandaşlarına tanınan hakların hepsine sahip olurken aynı zamanda toplumun bir parçası olacak ve dışlanmış olmayacak. Mavi karta sahip olan Türk vatandaşları, isterlerse aynı şekilde devam edebiliyor isterlerse de başvuru yaparak vatandaşlık alma hakkına sahip olabiliyor.
Almanya’da çifte vatandaşlık konusunda sık sorulan sorular
Almanya’da çifte vatandaşlık hakkında sık sorulan soruları bu bölümde sizinle paylaşıyor olacağız.
Alman vatandaşlığı için başvuru ücreti ne kadar?
Yetişkinler için 255 euro, çocuklar için ise 51 euro başvuru ücreti bulunmaktadır.
Alman vatandaşlığı için Türk vatandaşlığından vazgeçme zorunluluğu kalktı mı?
Çifte vatandaşlık yasasının yürürlüğe girmesiyle birlikte bu zorunluluk ortadan kalktı. Artık bir Türk vatandaşı, Alman vatandaşlığı için gerekli şartları karşılıyorsa iki vatandaşlığa da sahip olabilecek.
Almanya’da evim var, çifte vatandaşlık alabilir miyim?
Hayır, alamazsınız. Almanya’da ev sahibi olarak vatandaşlık alma gibi bir uygulama bulunmuyor.
Türk vatandaşlığına yeniden başvurmak isteyenler, Alman vatandaşlığını kaybetmemek için izni başvurusunda (Beibehaltungsgenehmigung) bulunmak zorunda mı?
Hayır, değil. Yeni Vatandaşlık Yasası, Alman vatandaşlığını kaybetmemek için izin belgesi (Beibehaltungsgenehmigung) şartı aramıyor.
Türk vatandaşı olup Türkiye’de yaşarken Alman vatandaşlığına başvurulabilir mi?
Eğer geçmişte Alman vatandaşı olduysanız bu hakka sahipsiniz. Ancak geçmişte Alman vatandaşlığı hakkınız bulunmuyorsa bu mümkün değildir. Vatandaşlık için Almanya’da ikamet şartı bulunuyor.
Almanya’da doğup büyüyen, sonrasında Türkiye’ye dönen kişiler Alman vatandaşı olabilir mi?
Ne yazık ki hayır. 27 Haziran 2024 tarihinden itibaren ya da Almanya’da en az 5 sene ikamet eden kişiler vatandaş olabilir. Geçmişte Almanya’da yaşayıp sonrasında Almanya dışında yaşamaya başlayan kişilerin vatandaşlık alma hakkı yoktur.
