Alman bayrağı, tarihçesi ve anlamı

Hiç Almanya bayrağının ne anlama geldiğini veya tarihçesinin ne olduğunu merak ettiniz mi? Eğer cevabınız evet ise doğru yere geldiniz. Bu yazı merakınızı giderecek. Alman bayrağı, milli bayrak ve resmi bayrak olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Milli bayrak, 23 Mayıs 1949’da kullanıma girmiştir ve ülkenin sivil bayrağıdır. Resmi bayrak ise devlete bağlı kurumlar tarafından kullanılmaktadır. Milli bayrağının rengi enlemesine üç eşit parça halinde yukarıdan aşağıya doğru siyah, kırmızı ve altın sarısı renklerinden oluşmaktadır.

Bayrağı oluşturan renklerin tarihi 1813 yılına dayanmaktadır. O yıl, Napolyon’a karşı yapılan savaşta Prusya’nın para ve asker açısından yaşadığı sıkıntılardan dolayı “Lützow” önderliğinde gönüllü “Freikorps” birliği kurulmuştur. 

Bu birliğin büyük çoğunluğu üniversite öğrencilerinden oluşmaktadır. Parasızlıktan dolayı çeşitli renklerde olan askeri üniformalar baştan aşağıya siyaha boyanınca sarı düğmelerin altlarındaki bez parçasının kırmızı kalması bugünkü ülke bayrağının anlamı olarak biliniyor.

Almanya bayrağı tarihçesi

Almanlara ait bu bayrağın tarihçesine gelecek olursak, Napolyon Savaşları’ndan sonraki süreçte Almanya tarihiyle paralel olarak bayrak da değişiklik göstermiştir. Siyah-kırmızı-altın üç renkli bayrak ilk kez 1832 yılında gerçekleştirilen Hambach Festivali’nde kullanıldı.

Hambach Festivali özgürlük ve ulusal birlik için düzenlenen bir gösteri olma özelliğini taşıyordu. 1832’de dalgalanan bu tarihi bayrak, bugün Neustadt an der Weinstrasse’deki yerel miras müzesinde ziyaretçiler tarafından görülebilir.

1918 Alman Devrimi (Kasım Devrimi olarak da anılır) ile birlikte, ilk Alman Cumhuriyeti’nin savunucuları siyah-kırmızı-altın bayrak altında toplandı.

Almanya’nın bölünmesi sırasında, bu bayrak, her iki devletin ortak olduğu tek resmi sembol olarak kaldı, ancak Alman Demokratik Cumhuriyeti (yani Doğu Almanya) daha sonra Alman renklerine başak, çekiç ve pergel motifleri eklendi.

Siyah, kırmızı ve altın renkleri:

• 1848’den 1866’ya kadar Alman Konfederasyonu’nda,
• 1919’dan 1933’e kadar Weimar Cumhuriyeti’nde,
• 1949’dan 1990’a kadar Alman Demokratik Cumhuriyeti’nde (yani Doğu Almanya’da) ve
• 1949’dan beri şu anki Federal Almanya Cumhuriyeti’nde.

ulusal bir sembol olarak resmi bir statü kazandı. 1. Dünya Savaşıyla İmparatorluğun yerine kurulan Weimar Cumhuriyetinde günümüzdeki bayrak kullanılmış olsa da Nazilerin iktidarı sırasında bayrak Nazi Partisi’nin flamasıyla değiştirilmiş. 

Nazi Almanya’sının yıkılışından sonraysa Batı Almanya’da 7 Haziran 1950’de alınan karar sonucunda günümüzde de geçerliliğini koruyan Alman bayrağı yasallaşmıştır.

Komünizm etkisinde olan Doğu Almanya’da ise bu renklere ek olarak bayrağın ortasında başak, çekiç ve pergel motifleri bulunuyordu. İki Almanya’nın 3 Ekim 1990 tarihinde resmi olarak Alman Birlik Günü ile birleşmesiyle de yalnızca günümüzdeki milli bayrak kullanılmaya başlandı.

Almanya bayrağının rengi

Almanya bayrağı siyah, kırmızı ve altın sarısı renklerinden oluşmaktadır ve ‘’beraberlik, hak ve özgürlük’’ anlamlarını ifade etmektedir. Ayrıca bu bayrak, 3:5 boyutunda yasallaşmıştır.

Resmi Almanya bayrağı

Diğer taraftan, resmi bayrak ise yalnızca devletin resmi kurumlarında kullanılmaktadır. Üç ana renk ile birlikte bu bayrağın ortasında bir kartal simgesi bulunur. Bu kartal simgesi 15.yüzyıldan beri Almanya’nın devlet armalarında kullanmış olduğu bir semboldür.

Alman imparatorluğu bayrağı

Güncel olarak kullanılmayan ancak bir dönem Almanya’da kullanılmış olan Alman imparatorluğu bayrağını da anlatmış olalım. Alman İmparatorluğu (1871-1918) döneminde kullanılan bayrak, siyah, beyaz ve kırmızı yatay şeritlerden oluşuyordu. Bu bayrak, 1871’de Alman İmparatorluğu’nun kurulmasıyla birlikte kabul edildi ve I. Dünya Savaşı’nın sona ermesi ve imparatorluğun çöküşüne kadar (1918) kullanıldı.

Özellikle 2.Dünya Savaşı’nın ve Yahudi Soykırımı suçlarının acılı hatıraları nedeniyle Alman halkı uzun bir süre bayrak gibi milli sembollerine temkinli yaklaşmayı tercih etmekteydi.

Almanlar ve bayrak 

Bayrak, her millet ve halkı tarafından aynı şekilde algılanmaz. Biz Türkler için kamu kuruluşlarından tutun da evimizin camına kadar etrafımızı Türk bayrakları ile donatmak ne kadar normal ise, Almanlar için de devlet dairelerinde, iş yerlerinde ve evlerinde Alman bayrağı göstermemek o kadar normal. 

“Germany on the Couch” ve “The Exhausted Society” kitaplarının yazarı ve psikolog Stephan Grünewald’ın dediği gibi Almanlar hala vatanseverliklerinin karanlık bir takıntıya dönüşebileceğinden endişeleniyorlar.

Bunun en büyük nedeni de Naziler’in 1933’te Üçüncü Reich’ı oluşturmak için görevi devralmasıyla, Alman milliyetçiliğinin ırkçılığın en karanlık ve en ölümcül biçimine dönüşmesidir.

Almanlar vatanseverliklerinin karanlık bir takıntıya dönüşebileceğinden endişeleniyor.

Stephan Grünewald, Psikolog ve yazar

Ancak, Artık Alman halkı da gün geçtikçe Alman bayrağını özellikle özel günlerde daha çok kullanmakta ve kullanırken de utanmamaktadır. Dolayısıyla tabular Alman bayrağı konusunda giderek yıkılıyor.

Pek çok Alman, ülkelerindeki vatanseverliğin ancak Almanya’nın futbolda Dünya Kupası’na ev sahipliği yaptığı 2006’da düzgün bir şekilde sağlığına dönmeye başladığını düşünüyor.

Özellikle 2. Dünya Savaşı‘nın ve Yahudi Soykırımının üzerinden giderek daha çok zamanın ve jenerasyonun geçmesi, Almanların milli sembollerine yaklaşımını da değiştirmektedir. Bu yüzden özellikle 2006’daki Dünya Kupası sürerken tüm ülke Almanya bayrakları ve misafir takım bayraklarıyla donanmıştır.

Gizem

Almanya’ya ilk kez 2014 yılında, Uluslararası Kültür ve Yönetim alanında yüksek lisans eğitimi almak için geldim. Burada edindiğim dostluklar, bu bambaşka kültüre kendimi ait hissettirdi; eşim Evrim ve oğlum Leo ile kurduğum ailem ise, Almanya’ya “ev” dememi sağladı.

Türkiye’den buraya gelen kimse kendini evinden uzak hissetmesin diye kurduğumuz “Turkish Expats” Facebook gruplarımızı, şimdi Vasistdas aracılığıyla ulusal boyuta taşıyoruz.

Almanya’ya adapte olabilmek, biraz da kendi kültürümüzü yaşatabilmekten ve anadilimizde kendimizi ifade edebilmekten geçiyor. Ben de bu süreçte Vasistdas’ta içerik üretiyor ve blog yazıları yazıyorum, deneyimlerimi paylaşıp faydalı olmayı hedefliyorum.