Almanya’da akademik denklik

Almanya’da akademik denklik, Türkiye’de ya da başka bir ülkede aldığınız eğitimlerin Alman eğitim sistemine göre karşılığının değerlendirildiği bir süreçtir. Diploma denkliği, Almanya’da denklik almanız gerektiği durumlarda tamamlamanız gereken iki süreçten bir tanesidir. Almanya’da mesleki denklik süreci de bir diğeridir.

Almanya’da akademik denklik; diploma denkliği ve üniversite denkliği olarak da ifade edilebilmektedir. Almanya’da diploma denkliği alarak aslında eğitim hayatınız sonucunda aldığınız diplomaların Almanya’da da geçerli olmasını sağlamış olursunuz. Almanya’da akademik denklik genelde vize işlemlerinde Almanya’nın Türkiye’deki Dış Temsilcilikleri tarafından talep edilir.

Almanya’da Yabancı Eğitim Merkez Ofisi (ZAB), Almanya’daki yabancı yeterliliklerin değerlendirilmesinde ve Almanya akademik denklik belgelerinin sağlanmasında tek yetkili kurum olarak görev yapmaktadır. Bu bağlamda ZAB, yabancı dereceleri ve yüksek öğrenim yeterliliklerini listeleyen Anabin adlı bir veri tabanı tutar.

Anabin nedir?

Almanya akademik denklik için kullanacağınız en önemli resmi kaynaklardan biri olan Anabin, sertifikanızın ya da diplomanızın Almanya’da nasıl değerlendirileceğini öğrenmek için kullanabileceğiniz bir veri tabanıdır.

Üniversite eğitiminizi tamamladıysanız, üniversitenizin Almanya’da tanınıp tanınmadığını öğrenmek için de bu veri tabanını kullanabilirsiniz.

Almanya’da denklik için aracı kurumlara kesinlikle ihtiyacınız yoktur. Denklik belgelerini herhangi bir ücret ödemeden kendiniz hazırlayabilirsiniz. Denklik süreciyle ilgili sorularınızı yazının altında yorumlar kısmında ya da Almanya’da Denklik isimli Facebook grubunda bizlerle paylaşabilirsiniz.

Anabin’de denklik nasıl yapılır?

Anabin ile Türkiye’deki üniversiteniz ya da eğitim kurumunuz, bölümünüz ve diplomanızın Almanya’da nasıl tanındığını görmüş olursunuz ve sonraki adımda bu tanınma belgelerini mesleki denklik ve vize başvurusu için hazırlamış olursunuz.

Bu yazımızda Almanya’da üniversite denkliği konusuna ve Almanya’da akademik denklik konusuna yoğunlaşacağız. Almanya’da mesleki denklik alma ile ilgili Almanya’da mesleki denklik ve başvuru süreci başlıklı yazımıza bakmanızı öneririz.

Özetlemek gerekirse, Almanya’da denklik için iki farklı denklik süreci takip edilmeli:

• Almanya akademik denklik (Bu yazımız)
• Almanya’da mesleki denklik (Diğer yazımız)

Anabin ziyaretçilerine sadece Almanca olarak (ve kısıtlı olarak İngilizce gibi diğer dillerde) hizmet veriyor ve kullanım açısından biraz zorlayıcı olabiliyor. Bu yüzden Vasistdas olarak Anabin’den Almanya’da üniversite ve diploma denkliği almanız için gereken adımları teker teker sizler için açıklayacağız.

Anabin arayüzünde en iyi deneyimi yaşamak için Chrome internet tarayıcısını öneriyoruz. Özellikle Safari internet tarayıcısında limitli bir deneyim yaşayacaksınız.

Gelin başlayalım…

Adım 1: Almanya üniversite denkliği

İlk adım, Türkiye’deki üniversitenizin ya da eğitim kurumunuzun Almanya’da tanınmış olup olmadığını kontrol etmektir. Burada üç kategori vardır:

• H+ (kurumunuz Almanya’da tanınıyor)
• H- (kurumunuz Almanya’da tanınmıyor ve kurumunuz tarafından verilen herhangi bir yeterlilik de tanınmıyor)
• H+/- (kurumunuzun sadece belirli yeterlilikleri Almanya’da tanınmaktadır)

Türkiye’deki yüksek eğitim kurumlarının hepsi Anabin’de H+ statüsünde değerlendiriliyor. Yani, Türkiye’deki üniversitelerin hepsi Almanya’da tanınıyor. Ancak kurumunuz H- ya da H+/- ise ne yapabileceğiniz konusunda sık sorulan sorular bölümümüze bakabilirsiniz.

Şimdi gelin birlikte Boğaziçi Üniversitesi’nde Bilgisayar Mühendisliği okumuş bir kişi için diploma ve üniversite denklik belgelerini alalım. Aynı adımları kendi üniversiteniz ve bölümünüz için de takip ederek denklik belgelerini hazırlayabilirsiniz.

• Anabin anasayfasında sol taraftan “Institutionen” linkine tıklıyoruz, sonrasında da “Suchen” bölümüne tıklayalım.
• “Länderauswahl öffnen” bölümünden Türkei seçeneğini seçerek Türkiye’deki üniversiteleri listeliyoruz. “Alle Institutentype” bölümünden üniversitenizin tipini seçiyorsunuz: devlet üniversitesi için “Staatliche Universität” ya da özel üniversite için “Private Stiftungsuniversität” kısmını seçiyorsunuz.
• Mesela Boğaziçi Üniversitesi için “Staatliche Universität” bölümünü seçtik. Sonrasında da Boğaziçi yazarak Boğaziçi Üniversitesi’ni listede buluyoruz.
• Boğaziçi Üniversitesi’ni bulduktan sonra da + ikonunu tıklıyoruz ve bu üniversiteyle ilgili detayları görüyoruz. Bu arada, Boğaziçi Üniversitesi H+ görünüyor yani Boğaziçi Üniversitesi Almanya’da tanınıyor.

Son olarak açılan pencerenin sağ üst köşesindeki DRUCKEN tuşuna basın ve burada görünenlerin bir çıktısını alın. Bu çıktı mesleki denklik ve vize başvurularınız için size gerekecek.

Bu belgelerin çıktısını alarak, meslek denkliği için başvuru yaptığınızda Almanya’da mesleki denkliğinizden sorumlu kurumun gerekli durumlarda üniversitenizle iletişime gereken bilgilerinizin doğruluğunu kanıtlamasına kolaylık sağlıyorsunuz.

Adım 2: Almanya’da diploma denkliği

Kurumunuzun H+ olarak sınıflandırıldığını doğruladığınıza göre, bir sonraki adımda Almanya’da diploma denkliği belgelerini alacağız. Bu adımda Türkiye’de eğitim aldığınız mesleğinizin Almanya’daki karşılığını ve Almanya’da tanınıp tanınmadığını öğrenmiş olacaksınız. Ancak bu adım, Almanya’da mesleki denklik ile karıştırılmamalıdır.

Bu işlemi de Anabin veri tabanında yapıyoruz. Diploma türünüzün karşılaştırılabilir olup olmadığını kontrol etme süreci aşağıdaki gibidir:

• Öncelikle Anabin anasayfasından “Höchschülabschlüsse” seçeneğini tıklıyoruz.
• “Suchen nach Abschlusstypen” (Derece türünü ara) sekmesine geçiyoruz.
• İlk filtre alanında “Länderauswahl” yeterliliğinizi aldığınız ülkeyi seçiyoruz. Örnek durumumuzda “Türkei” seçeneğini seçtik.
• Bir ülke seçtikten sonra, arama alanlarının altında farklı derece türlerini gösteren bir liste görünecektir, örneğin “Lisans / Bachelor” ya da “Diş Hekimi” gibi.
• Biz örnek olarak bilgisayar mühendisliği seçtiğimiz için “Lisans / Bachelor” seçeneğini seçiyoruz.

Dilersek alt kutucuğa okuduğumuz diploma bölüm ismimizi yazabiliriz ya da çıkan sonuçların içinde kendi bölümümüzü bulabiliriz. Ek olarak “Alle Studienrichtungen” kısmından kendi bölümünüzü bulabilirsiniz.

Biz “Alle Studienrichtungen” kısmından Bilgisayar Mühendisliği bölümünü buluyoruz. Ve diplomanızda yazan yüksek eğitim tipine göre Bachelor, Yüksek Lisans ya da Doktora bölümlerinden birini seçiyoruz.

Çıkan sonuçlardan, ilgili yüksek eğitim tipinde Bachelor tablosunun en solundaki “+” tuşuna basarak bu bölümle ilgili detaylara ulaşıyoruz.

Açılan bu aşağıdaki ekran hayli önemli. Öncelikle bize Türkiye’deki bölümümüzün Almanya’daki resmi karşılığını söylüyor. Bunun için açılan ekranda “Studienrichtung (deutsche Ubersetzung)” bölümüne bakmanız yeterli.

Açılan bu pencere, sizin Türkiye’deki mesleğinizin detaylarını gösteriyor. Bu ekranın çıktısını almanız gerekir, vize işlemlerinde bu belge gerekebilecektir.

Diploma ve üniversite denkliği ile ilgili sık sorulan sorular

Bu bölümda Almanya’da diploma denkliği ve üniversite denkliği ile ilgili en sık sorulan sorulara ve cevaplarımıza yer vereceğiz.

Bölümüm var, okulum da var ancak bölümümün altında okulum listelenmemiş ne yapmalıyım?

Bölümünüzü bulduktan sonra eğer “Verleihende Institutionen” kısmında üniversitenizi bulamazsanız bu denklik alamayacaksınız anlamına gelmiyor. Sadece ANABİN’in ilgili kurumla bölümü eşleştirmediğini gösterir. Yapmanız gereken tek şey bölümünüzün çıktısını almak ve okuduğunuz kurumun çıktısını almaktır.

Resmi kurum olan ZAB’dan bize gelen cevap da bu şekildedir:

“Aradığınız bir üniversite veya derece henüz Anabin’de listelenmemiş veya ona herhangi bir bağlantı bulunmamış olabilir.

Anabin’de bir derece veya üniversite bulunamazsa, bu otomatik olarak derecenin kendi ülkenizde veya Almanya’da tanınmadığı anlamına gelmez.

Bu durumda, belirli bir derece yerine (örneğin Yüksek Lisans…) önce kurumu (yani üniversitenizi), ardından derece türünü aramanızı öneririz. Bir üniversitenin ve orada alınan derece türünün tanındığı bilgisi çoğu durumda muhtemelen yeterli olacaktır.

Vize başvurusu için bu bilgilere ihtiyaç duyulursa, anabindeki bilgilerin durum için yeterli olup olmadığını öğrenmek için ilgili ofisle (Alman Büyükelçiliği, göçmenlik dairesi) iletişime geçmenizi öneririz.”

ZAB, Zentralstelle für ausländisches Bildungswesen

Ancak, Sorumlu makamın yeterliliğin bir Alman üniversite derecesine karşılık geldiğine dair kanıt talep etmesi halinde, ZAB’dan bireysel sertifika değerlendirmesi talep edebilirsiniz. Kendinizi bu durumda bulursanız, ZAB’dan bir Karşılaştırılabilirlik Beyanı için başvurmanız gerekir. 

Okuduğum kurum ya da bölüm Anabin’de yok, ne yapacağım?

Eğer kurumunuzu Anabin’de bulamıyorsanız, bu otomatik olarak kurumunuzun Almanya’da tanınmadığı anlamına gelmez. Bunun nedeni, daha önce kurumunuzdan bir yeterliliğin karşılaştırılması için talepte bulunulmamış olması olabilir. Kendinizi bu durumda bulursanız, ZAB’dan bir Karşılaştırılabilirlik Beyanı için başvurmanız gerekir. 

Youtube’da Almanya’da denklik

Yukarıda yazdıklarımıza ek olarak Youtube’da da konuyla ilgili birçok video bulacaksınız. Bu videoların arasından hem anlatımıyla hem de konuya hakimiyetiyle değerli Melih’in hazırladığı videoyu kesinlikle izlemenizi tavsiye ederiz. Merve ile Melih Youtube kanalını da takip etmeyi unutmayın. Ancak bu videonun biraz da olsa güncelliğini yitirdiğini unutmayalım.