Almanya mavi kart (AB mavi kart), Avrupa Birliği dışındaki ülkelerden gelen yüksek nitelikli işgücünün Almanya ve AB ülkelerinde çalışmasına imkan sağlayan bir oturma izni türüdür. Almanya mavi kart vizesi aynı zamanda AB mavi kart, EU blue card ya da Almanya blue card vizesi olarak isimlendirilmekle birlikte bu vize tipi çoğu zaman Türkiye’deki mavi kart ile karıştırılmaktadır.
Türkiye’deki mavi kart, doğumla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup ancak çıkma izni alarak Türk vatandaşlığından ayrılan kişilere ve üçüncü dereceye kadar olan altsoylarına verilen resmi bir kimlik belgesidir.
Almanya mavi kart, yüksek öğrenim diplomasına sahip kişilere (Bazı durumlarda diploma şartı aranmadan), aldıkları eğitime uygun bir iş bulmaları halinde, aileleri ile birlikte Almanya’ya yerleşme ve bir firmaya bağlı olarak ücretli çalışma fırsatı sunuyor.
Ancak AB mavi kart vizesi başvurusunda bulunacak kişilerin Almanya’nın belirlediği nitelikli işgücü tanımına uygun olduklarını ispatlamaları gerekiyor. Almanya mavi kart (AB mavi kart) başvuru kriterleri ve süreci ile ilgili detaylı bilgileri bu yazıda bulacaksınız.
AB mavi kart vizesinde 2024’te önemli değişiklikler
Nitelikli yabancı iş gücünü Almanya’ya çekmek için hazırlanan yeni göç yasası Alman Federal Meclisi’nde Haziran 2023’te kabul edildi ve Kasım 2023 sonunda hayata geçmesi planlanıyor.
Nitelikli yabancı iş gücü yasasıyla birlikte AB mavi kart ile Almanya’ya gelmek için mevcut maaş eşikleri belirgin bir şekilde düşürülecek ve üniversite mezunlarından istenen asgari yıllık brüt gelir düşürülecektir.
Burada hazırladığımız rehber, bu yasadaki değişiklikleri Make-it-in-Germany sitesindeki resmi yazıyı referans alarak Eylül 2023’te güncellenmiştir.
Ayrıca mavi kart sahiplerinin işverenlerini değiştirmeleri, aile birleşimi ve AB Daimi İkamet İzni almaları da kolaylaşacaktır. Yasa ayrıca nitelikli işçilerin asıl niteliklerinin dışındaki bir mesleği de yapabilmelerine olanak sağlamaktadır. Bilişim uzmanları içinse üniversite diploması olmadan da AB mavi kartı alabilmelere olanak sağlayacak.
Almanya mavi kart için kimler başvuruda bulunabilir?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi Avrupa Birliği dışında yaşayan, Almanya’dan iş teklifi almış ve yasa tarafından belirlenen asgari maaşı alan nitelikli kişiler, EU Blue Card (mavi kart) başvurusunda bulunabiliyor. İş tecrübesi ve süresi için kesin olarak belirlenmiş bir madde yok. Ancak bir alanda kalifiye olduğunuzu kanıtlamak için belli bir süre çalışmış olmak ve referans mektupları başvurunuzun kabul edilme şansını daha yukarı çekecektir.
Almanya mavi kart için gerekli şartlar nelerdir?
AB mavi kart başvurusunda bulunmak isteyenlerin aşağıdaki şartları yerine getirmesi gerekiyor:
- Üniversite diplomanız olması ve bunun Alman yüksek öğretim standartlarında denkliğinin olması (Ancak Yeni Vasıflı Göç Yasası ile birlikte Kasım 2023’ten sonra IT ya da başka bir ifade ile Bilişim Sektörü’nde çalışan ve Almanya’da en çok ihtiyaç duyulan mesleklerden birisine sahip olan kişiler, üniversite mezunu olmadan sadece 3 sene profesyonel deneyimlerini kanıtlayabilirler)
- Başvuru yapacak adayın Almanya’dan bir firma ile bir iş sözleşmesi yapması
- İş sözleşmesinde belirtilen maaşın Almanya’da Blue Card için belirlenen minimum brüt maaş seviyesinden yüksek olması.
- İngilizce veya Almanca dil yeterliliğinin olması (Mavi kart kapsamında Almanca şartı aranmaz, İngilizce ile başvuru yapmak mümkündür)
- Varsa iş tecrübenizi kanıtlamanız gerekmektedir (Daha önce çalışılan yerlerden alınan referanslar, Almanya’nın aradığı nitelikli iş gücü kapsamına girebilmek için önemlidir)
AB mavi kart için minimum maaş ne kadar olmalı?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi Almanya’daki iş sözleşmesinde belirtilen maaşın Almanya’da Blue Card için belirlenen minimum brüt maaş seviyesinden yüksek olmalı, peki ne kadar? Gelin AB mavi kart için asgari maaş rakamlarına bakalım.
Almanya yeni göç yasası ile AB mavi kart maaşları
Normal mesleklerde ve darboğazdaki mesleklerde (yani eleman açığının fazla olduğu kritik mesleklerde) AB Mavi Kartı için maaş eşikleri önemli ölçüde düşürülüyor.
- Almanya’da en çok ihtiyaç duyulan mesleklere ve işgücü piyasasına yeni girenlere AB mavi kartı için asgari brüt maaş limiti 1 Ocak 2025’ten itibaren 43.759,80 euro olarak belirlenmiştir.
- Mavi kartlı sağlık çalışanları (10F) ve IT alanında çalışanlar (12F) için minimum brüt maaş limiti 41.041,80 eurodur.
- Diğer tüm meslekler için bu rakam 1 Ocak 2025 itibariyle en az 48.300,00 euro olmalıdır.
İlgili yazılarımız: Almanya’da en çok ihtiyaç duyulan meslekler (Eylül 2023)
Kasım 2023 öncesinde AB mavi kart maaşları
- Almanya’daki pozisyonun minimum yıllık brüt geliri 1 Ocak 2023 itibariyle en az 58.400 Euro olmalıydı. Mavi kart minimum maaş 2021 yılında 56.800 euroydu ve 2022’de 56.400 euroydu.
- Matematik, IT/bilişim, doğa bilimleri, mühendislik ve beşeri tıp alanlarında çalışanlar için minimum yıllık brüt geliri 1 Ocak 2023 itibariyle en az 45.552 euro olmalıydı. Mavi kart minimum maaş 2021 yılında 44.304 euroydu ve 2022’de 43.992 euro olması gerekiyordu.
Blue Card için belirlenen minimum brüt maaşın Almanya tarafından her yıl yeniden belirlendiğini de unutmamalısınız. Bu konuda detaylı bilgi alabileceğiniz resmi web sitesinden güncel gereksinimleri de takip edebilirsiniz. Bu arada brüt maaştan sonra cebinize tam olarak kaç para kalacağını yani net maaşı, Vasistdas’ın net maaş hesaplama aracı ile kolaylıkla hesaplayabilirsiniz.
Minimum maaş beklentisi düşmeye devam ediyor
Aşağıdaki tablodan da görebileceğiniz gibi Almanya, nitelikli işçileri ülkeye çekmek için AB Mavi Kart vizesi için istenen asgari maaş beklentisinde hatırı sayılır bir düşüş yaptı.
| Blue Card Asgari Maaş - İhtiyaç duyulan meslekler | Minimum maaş (Brüt, yıllık) | Değişim oranı (Bir önceki yıl) |
|---|---|---|
| Kasım 2023 sonrası | 39.683 Euro | -13% |
| 1 Ocak 2023 - Kasım 2023 arası | 45.552 Euro | 4% |
| 2022 yılı | 43.992 Euro | -1% |
| 2021 yılı | 44.304 Euro |
| Blue Card Asgari Maaş - Diğer meslekler | Minimum maaş (Brüt, yıllık) | Değişim oranı (Bir önceki yıl) |
|---|---|---|
| Kasım 2023 sonrası | 43.800 Euro | -25% |
| 1 Ocak 2023 - Kasım 2023 arası | 58.400 Euro | 4% |
| 2022 yılı | 56.400 Euro | -1% |
| 2021 yılı | 56.800 Euro |
Almanya’da en çok ihtiyaç duyulan meslekler
AB Mavi Kart vizesine sahip olmak için özellikle Kasım 2023 sonrasında maaş beklentileri yukarıda da bahsettiğimiz gibi hayli düşürüldü. Ancak bu beklenti sadece belirli mesleklerde düştü, özellikle de çalışan açığının en yüksek olduğu mesleklerde.
Almanya bu meslekleri “Engpassberüf” olarak ifade ediyor, yani eleman eksikliğinde ekonomik olarak ülkeyi darboğaza sokabilecek meslekler. Matematik, bilişim, fen bilimleri, mühendislik ve beşeri tıp ile ilgili mesleklere ek olarak, örnek olarak sağlık ve lojistik alanındaki meslekler de artık en çok aranan meslek listesinde.
Diploma denkliği için gereklilikler
Türkiye’deki diplomanızın Almanya’da tanınıp tanınmadığı konusunda bilgiyi anabin.kmk.org sayfasından edinebilirsiniz. Lisans mezuniyetiniz ANABİN denklik şartlarına uygun değilse mezuniyet belgenizin eş değer kategoride yer aldığını gösteren bir belge ile mezun olduğunuz üniversitenin “H+” ile değerlendirildiğini gösterir evrakı da başvuru dokümanlarının arasına eklemeniz gerekir.
Kısaca özetlersek, Blue Card başvurunuza aşağıdaki belgeleri eklemeniz gerekli:
- Mezun olduğunuz yüksekokul/üniversitenin ANABIN’de “H+” ile değerlendirildiğini gösterir belge
- Mezuniyet belgenizin „eşdeğer“ kategorisinde yer aldığını gösterir belge.
Diplomanız ANABIN denklik şartlarına uygun ise, başvuru için yeterlidir.
Almanya Blue Card başvuru süreci
Blue Card başvuru işlemleri Almanya sınırları içerisinde yapılabiliyor. Ancak bunu gerçekleştirebilmek için öncelikle 90 gün ve üzeri Almanya’da kalabilmenizi ve çalışabilmenizi sağlayan Alman ulusal vizesi almanız şart. Vize konusunda yapılacak ilk iş, diğer vize türlerinde olduğu gibi iData üzerinden randevu almanız olacaktır.
Alman konsolosluğu bu vizeyi 3 ila 6 aylık süre için verebiliyor. Vize süreniz bitmeden Almanya’da mavi kart sürecini tamamlamanız gerekli. Konsolosluk randevusunda Blue Card programı kapsamında çalışmak için gerekli niteliklere sahip olduğunuzu ispatlayarak ulusal vize aldıktan ve Almanya’ya yerleştikten sonra Blue Card başvuru sürecinizi tamamlayabilirsiniz.
Blue Card başvuru sürecinde aşağıdaki noktalara dikkat etmelisiniz:
- Pasaportunuza basılan vizenizde ne yazdığına dikkat edin.
- Almanya’ya gelirken aldığınız ulusal vizenizin süresi bitmeden Blue Card başvurunuzu tamamlayın.
- Almanya’da Blue Card randevunuzu vizenizin bitiş tarihine yakın bir zamanda alın.
- Almanya’da Blue Card görüşmesine giderken, yanınızda 3 aylık maaş bordrosu bulundurmanız gerektiğini unutmayın.
- Blue Card alabilmek için kayıt olmanızı, para ödemenizi isteyen site ve kişilerden uzak durun.
- Blue Card sahibi olarak ilk 21 ay içinde iş değiştirmeniz durumunda yabancılar bürosunun bu durumun onaylanması gerektiğini not edin.
EU Blue Card (Almanya mavi kart) için hangi evraklar gerekli?
iData üzerinden alacağınız Alman Konsolosluğu’ndaki Blue Card başvuru randevunuzda aşağıdaki evrakları yanınızda bulundurmalısınız:
- 2 adet vesikalık fotoğraf
- Pasaport aslı ve 2 fotokopisi
- Mesleki gelişimi açıklayan özgeçmiş, sertifika ve diplomalar
- Almanca dilinde eksiksiz doldurulmuş ve ıslak imzalı 2 adet başvuru formu
- Alman yüksek öğrenim diplomasıyla kıyaslanabilir bir yabancı üniversite diploması veya Almanya’da bir üniversiteden alınan diploma
- Yıllık brüt maaşın ve çalışma saatlerinin belirtilmiş olduğu somut iş teklifi yani iş sözleşmesi
- Almanya’ya giriş tarihi ile işe başlanacak tarih arasındaki süreyi kapsayan seyahat sağlık sigortası
Yukarıdaki bilgiler resmi belgeler göz önünde tutularak hazırlanmıştır. Lütfen her zaman Almanya Konsolosluğu’nun resmi belgelerini dikkate alın.
Almanya için AB Mavi Kartınızı aldıktan sonra Almanya’da çalışmaya başlamadan önce resmi sağlık sigortası almak zorunluluğundasınız. Sağlık sigortası olmayan Almanya’da ise başlayamazsınız. Bu sağlık sigortasını isterseniz şirketinizin önerdiği bir kurum ile yapabilirsiniz. İsterseniz de Vasistdas aracılığıyla sigortanızı 48 saat içerisinde aktif hale getirebilirsiniz.
Sağlık sigortası seçerken öncelikle karar vermeniz gereken kamu sağlık sigortası (GKV) mi yoksa özel sağlık sigortası (PKV) mi yaptırmanız gerektiğidir. Bununla ilgili detaylı bilgiye Almanya’da sağlık sigortası türleri (GKV/PKV) başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.
"*" gerekli alanları gösterir
AB Mavi kart avantajları
Almanya’da Blue Card ile nitelikli iş gücünün ülkeye kazandırılması hedeflendiği için bu kartı alanlar beraberinde bazı avantajlar da elde ediyor. Almanya’da çalışma vizesi ve mavi kart arasındaki farklara bakalım:
- Vizeniz daha hızlı çıkar: Almanya’daki yıllık brüt maaşınız 56.800 euronun üzerindeyse ZAV (Zentrale Auslands- und Fachvermittlung) izni almanıza gerek yoktur. Bu da başvuru sürecini kısaltır.
- Daha kolay süresiz oturma izni: Blue Card sahibi olanlar, sadece çalışma izni alarak Almanya’ya gelenlere göre daha kısa sürede ve daha kolay bir şekilde süresiz oturma izni alabiliyor. Blue Card ile nitelikli bir işte çalışıp gerekli Almanca bilgisine sahip olduğunuzu belgelediğiniz durumda ve bir yandan da emeklilik sigortanız ödeniyorsa 21 ayın sonunda süresiz oturma iznine başvuru hakkınız doğuyor. Yeteri kadar Almanca öğrenemediğiniz durumda ise bu süre 33 aya çıkıyor. Çalışma izni ile Almanya’ya gelmeniz durumunda, süresiz oturma izni başvurusu yapabilmek için bazı istisnalar dışında yaklaşık 5 yıl boyunca Almanya’da yaşamış olmanız ve birçok şartı yerine getirmeniz gerekli.
- İş değiştirmek daha kolay: Mavi Kart’a sahip olduktan 2 yıl sonra, Mavi Kart’ınızı güncellemeden herhangi bir işveren için çalışabilirsiniz. Bu size çok zaman kazandırır. Çalışma vizesi ile her iş değiştirdiğinizde yeni bir vize için yeniden başvurmanız gerekir.
- Daha kolay aile birleşimi: Almanya’da Blue Card’ın sağladığı diğer önemli bir avantajsa Blue Card’ın ailenizi kolayca Almanya’ya getirebilmenizi mümkün kılması. Çalışma izni ile Almanya’ya gelenler için aile birleşimi süreci ise daha karmaşık bir hal alıyor.
- Diğer AB ülkelerine taşınmak daha kolay: Mavi Kart ile diğer AB ülkelerine (2021 itibariyle Danimarka ve İrlanda hariç) daha kolay geçiş yapabilirsiniz. 18 aydan uzun süredir Mavi Kart’ınız varsa, başka bir AB ülkesine taşınabilir ve orada Mavi Kart başvurusunda bulunabilirsiniz.
- Almanya dışında daha uzun süre seyahat edebilirsiniz: Mavi Kart ile oturma izniniz geçersiz hale gelene kadar 12 aya kadar Almanya’dan ayrılabilirsiniz. Çalışma vizesi ile sadece 6 aylığına çıkabilirsiniz. Daha uzun süre ayrılmak isterseniz, Yabancılar Ofisi’nden (Ausländerbehorde) özel izin alabilirsiniz. Özel izin ile Almanya’dan 24 aya kadar uzakta kalabilirsiniz.
Almanya mavi kart başvurusu nasıl yapılır?
Peki, Almanya Blue Card başvurusu nasıl yapılır? iDATA, Almanya tarafından Türkiye’de vize başvurusu için resmi olarak yetkilendirilmiş kuruluştur. Almanya’da Blue Card başvurusu yapmak için iDATA’dan randevu alarak ilerlemeniz gerekmektedir.
Öncelikle, Almanya’nın Türkiye’deki Dış Temsilciliklerine ait Ulusal Vize Randevu Kayıt ve Bilgi Sistemi’ne giriş yapmanız gerekir. Sonrasında başvuru şartlarını kabul ederek bir sonraki adıma geçeceksiniz. Bir sonraki adımda neden Almanya’ya gelmek istediğiniz sorulacaktır.
Almanya’ya mavi kart başvurusu sürecine başlamak için sizin seçmeniz gereken madde şu olacaktır:
Mavi Kart (EU Blue Card) ile çalışmak istiyorum. 1. Almanya’da bir iş kontratı yapmış olup, yıllık en az 44.000 Avro maaş alacak olan kalifiye çalışanlar. Detaylı rakamlar için tıklayınız: https://tuerkei.diplo.de/tr-de/service/05-VisaEinreise/-/2307308 , 2. Şirket Genel Müdürü veya tam yetkili şirket temsilcisi için değildir. Lütfen sözleşmeli personel ve serbest meslek sahibi seçiniz.
Unutmayın ki yukarıda yazan madde zaman boyunca değişikliklere tabii olacaktır. Ancak sizin Mavi Kart seçeneğini bulup da Almanya’da Mavi Kart başvurusuna başlamanız gerekecektir.
AB Mart Kart sonrasında oturum kartı ücretleri
AB Mavi Kart sizin Almanya’ya yasal bir şekilde uzun süreli bir yaşam için girmenize olanak sağlayan bir vizedir, oturum izni değildir. Türkiye’de yaşayanlar gibi AB vatandaşı olmayanların Almanya’da ikamet edebilmeleri için bir oturma izni almaları gerekmektedir.
Geçici oturma izninin verilmesi veya uzatılması için kural olarak 93 ila 100 euro arasında bir harç ödenir. Ancak bazı durumlarda (Örnek olarak oturum kartı yenileme durumu) Türkiye vatandaşları için harç ücreti 24 yaşına kadar 22,80 Euro, sonrasında ise 28,80 Euro’dur (AufenthV madde 52a paragraf 2). İlgili maddenin Almanca metninde de şöyle ifade edilmektedir:
“Für Türkische Assoziationsberechtigte beträgt die Gebühr bis zur Vollendung des 24. Lebensjahres 22,80 Euro und danach 28,80 Euro, § 52a Abs. 2 AufenthV.”
Yabancılar şubesinde sizden 93 euro ile 100 euro arasında ücret isteniyorsa, Avrupa Ekonomik Topluluğu ile Türkiye arasında bir ortaklık kuran 12 Eylül 1963 tarihli Anlaşma (Federal Kanun Gazetesi 1964 II s. 509, 510), bölüm 52a (1) AufenthV temelinde AB-Türkiye Ortaklık Kanunu’nun detayları buradaki metinden paylaşılabilecektir. Ancak bahsettiğimiz gibi bu indirim sadece bazı durumlarda ve bazı eyaletlerde geçerli oluyor.
Almanya’da Blue Card aldıktan sonra yaşam
Blue Card başvuru koşullarını sağlamak pek de kolay görünmeyebilir. Bunun asıl nedeni Almanya’nın da her devlet gibi önce kendi vatandaşlarına istihdam sağlamak istemesi ve önceliği kendi halkına tanıması.
Fakat ülkede ihtiyaç duyulan alana yönelik istenen özelliklere sahipseniz yani aranan niteliklere sahip biriyseniz ve bunu belgelerle kanıtlayabiliyorsanız Almanya’da Blue Card başvurunuzun son derece kolay işleyeceğini bilmelisiniz.
Tabii iş sadece Almanya’da mavi kart almakla bitmiyor. Almanya’ya gitmeden önce orada karşılaşacağınız hayat ve şartlarla ilgili detaylı bir araştırma yapmanız gerek.
Hayatta bir amaç için yaşayabilmek çok önemli, hayata tutunmayı sağlıyor ve hayata anlam katıyor. Türkiye’de sosyal yapının baskısıyla bir yarış atı tadında yetiştirilmemizden dolayı, 30’lu yaşlarda büyük bir şirkette üst düzey yönetici olma hayaliyle ile yaşıyordum.
Almanya’ya 2010 yılında taşındım, hem kendime hem de hayallarime daha fazla zaman ayırabileceğimi farkettiğim ilk yıllarda, afalladım. Öncelik Türkiye’deki ekonomi lisans eğitimimi pekiştirmesi için Fransa’da işletme yüksek lisansı yaptım. Sonra da İngiltere’nin köylerinden birisine 6 aylık bir proje için gittiğim günlerde düşünmek için bol bol zamanım oldu. Yaş 40’a yaklaşırken, insanın hala “büyüyünce ne olmak istiyorum?” demesi, ne güzel.
Şimdiki amacım hobi olarak Vasistdas’ı destekleyerek Türkiye’den gelen göçmenlerin Almanya’da birbirleriyle sağlıklı bir iletişim kurmalarını sağlayarak Almanya’daki uyum süreçlerini hızlandırmak.
Merhaba, yaklaşık 2 ay önce bir Türk firmasının Almanya’daki işi için iş sözleşmesi imzalayıp geldim.(Werkvertrag). Şirket tarafından geçen hafta işten çıkarıldım ama Almanya’da kalmak istiyorum. Makine mühendisiyim ve mavi kart şartlarını sağlayan yeni bir iş sözleşmesi aldım fakat iş 2 ay sonra başlayacak. Bu durumda yabancılar dairesine (Auslanderbehörde) başvurup vize türünün Blue Card’a çevrilmesi için talepte bulundum. Fakat bana Türkiye’ye dönüp konsolosluk üzerinden başvuru yapıp öyle Almanya’ya gelmemi söylediler. Bu cevap beni tatmin etmedi açıkcası, mantık olarak hali hazırda bir iş sözleşmesi ile Almanya’ya gelmiş vasıflı bir çalışanın işten ayrılması durumda tekrar ülkesine dönüp vizeye başvurması akıl dışı geliyor. Bu konuyla ilgili izlemem gereken yol nedir? Ya da konunun detayları için size ulaşabilir miyim?
Ercan Bey merhabalar, bizim bildiğimiz kadarıyla mavi kartla gelip işe girdikten sonra olası iş değişikliği halinde bunu yabancılar dairesine bildirmeniz gerekir. Daha sonrasında size yeni bir iş bulmanız için 3 aylık bir süre tanınır ve işinizi bulduktan sonra bunu yabancılar dairesine yeniden bildirerek mavi kartla yolunuza devam edersiniz. Bu noktada Türkiye’ye dönüp yeniden başvurmanız biraz enteresan geldi bana. Biz bu konuda şöyle bir yol izlersiniz şeklinde yardımcı olamıyoruz. Ancak Almanya Yaşama ve Çalışma Yardım Hattı üzerinden Almanca ya da İngilizce olarak bu konuda bilgi almanızı tavsiye ederiz.
Merhabalar Geçen yıl Almanya’dan aldığım iş sözleşmemle Ankara’dan mavi karta başvurdum. Bir yıllık vize verildi. Şubat 2024 itibariyle Berlin’de çalışmaya başladım. Şimdi vizem Şubat 2025’te bitecek. Mavi kartımı alabilmem için vizenin bitiş tarihinden ne kadar süre önce başvurmam gerekiyor? Oturum uzatma kısmına mı yoksa mavi kart kısmına mı başvurmam gerekiyor? Şimdiden teşekkürler.
Türkiye’den Almanya’ya giriş yapmanız için verilen bu vizeyi, Almanya’ya giriş yaptığınız gibi değiştirmeniz gerekir. Aslında direkt olarak gittiğiniz gibi başvuru yapabilirdiniz. Direkt olarak başvuru yaparak bu süreci başlatmanızı öneririz.