Almanya’da işsizlik parası (Arbeitslosengeld) 1

Almanya’da işsizlik parası, Almanya’nın kendi vatandaşlarına ve Almanya’da çalışan diğer ülke vatandaşlarına belli kriterler altında sunduğu sosyal bir yardımdır. Kişiler işsiz kaldığı dönemlerde devlet tarafından sağlanan işsizlik maaşı sayesinde geçimini sürdürebilir.

Çalışanların ücretli çalıştıkları süre boyunca aldıkları maaştan işsizlik sigortası (Arbeitlosenversicherung) adı altındaki kesintiler ile finanse edilen işsizlik parası, Almanya’nın insana verdiği değerin ve ülkedeki sağlıklı sosyal ve ekonomik yapının önemli bir göstergesidir.

İşsizlik parası 1 (Arbeitslosengeld 1), ücretli çalışan bir kişinin, çalıştığı süre içinde maaşında işsizlik sigortasına ek olarak kesilen işsizlik sigorta primleri ile hak kazanılan ve işsizlik durumunda kullanılan sosyal bir haktır. Almanya’da işsizlik parası 1 alabilmek için aşağıdaki şartların oluşması gerekir:

• İşsiz kalmak;
• İş bulma kurumuna (Arbeitsagentur) işsiz olarak kayıt yaptırmak;
• İşsizlik süresinin başlamasından önceki son iki yılda en az on iki ay sigortalı bir işte çalışmış olmak;
• 65 yaşını doldurmamış olmak.

Almanya’da işsizlik parası 1’in verilmesinin ana nedeni, kişiye iş arama sürecinde maddi destek sağlamaktır. Diğer bir anlamda, işsiz olan kişinin Almanya’da işsizlik maaşı aldığı dönemde, iş araması ve gerektiğinde aktif olarak iş aradığını, iş bulma kurumuna (Arbeitsagentur) kanıtlaması gerekir.

Bu, e-mail yolu ile yapılan iş başvurularının gösterilmesi şeklinde kanıtlanabilir. Bunun yanında, iş bulma kurumu da işsizlik maaşı aldığınız süreçte, dönem dönem sizi görüşmeye çağırıp profilinize uygun işler önerecektir. Bu işleri ancak geçerli bir sebebiniz olduğu takdirde reddedebilirsiniz. Aksi takdirde, aldığınız işsizlik maaşı kesilebilir veya maaşın miktarı düşürülebilir.

Önemli: İşsiz olduğunuz dönemde iş bulma kurumu tarafından önerilen işleri reddetmeniz durumunda, aldığınız işsizlik parası kesilebilir veya maaşın miktarı düşürülebilir.

Almanya’da işsizlik parası ne kadar?

İşsizlik parası 1’in miktarı, işsizlikten önceki son 12 aylık dönemde kazanılan ücrete bağlıdır. Buna göre Almanya’da işsizlik parası 1, son 12 ayda elde edilmiş toplam gelir 12’ye bölündükten sonra yüzde 60’i ile 67’sı arasında olacaktır.

Çocuklu bir kişinin alabileceği işsizlik parası 1, son on iki ayda elde ettiği aylık net gelirinin ortalamasının yüzde 67’si olarak belirlenir. Çocuk sahibi olmayan bir kişi ise on iki ayda elde ettiği aylık net gelirinin ortalamasının yüzde 60’ini aylık işsizlik parası olarak alabilir. Bu link üzerinden işsizlik maaşınızı hesaplayabilirsiniz.

Önemli: İş sözleşmenizin feshine dair belgeyi (Kündigung) alır almaz İş Bulma Kurumu’na (Arbeitsagentur) bu belge ile başvurup işsiz olduğunuza dair kayıt yaptırmanız gerekiyor. Bu bildirimi yapmakta geciktiğiniz takdirde, alacağınız işsizlik parasına kesinti (Sperrzeit) uygulanabilir.

İşsizlik parası 1 ne kadar süre ödenir?

Yukarıda, işsizlik parası 1’in ödenebilmesi için, kişinin, işsizlik süresinin başlamasından önceki son iki yılda en az on iki ay sigortalı bir işte çalışmış olma şartından bahsettik. Bu şart kişinin işsizlik parası 1 desteği alıp alamaması hususunda belirleyici rol oynar. Bu desteği alacak kişinin yaşına ve sigortalı olarak çalıştığı süreye bağlı olarak ise bu desteği ne kadar süre ile alabileceği belirlenir.

Aşağıdaki tablo Almanya’da işsizlik parası alma ile ilgili şartları yerine getiren bir kişinin, yaşına ve sigortalı olarak çalıştığı süreye göre İşsizlik parası 1 alma süresini ay olarak göstermektedir:

Sigortalı olarak çalışılan süre	Yaş	İşsizlik parası alma süresi
12 ay		6 ay
16 ay		8 ay
20 ay		10 ay
24 ay		12 ay
30 ay	50	15 ay
36 ay	55	18 ay
48 ay	58	24 ay

Buna göre, kişiler yaşlarına ve sigortalı olarak çalıştıkları süreye göre 6 ile 24 ay arasında işsizlik parası 1 alma hakkına sahiptir. Şimdi Almanya’da işsizlik parası 2 yazımıza göz atmayı unutmayın.

İşsizlik parası hakkında sık sorulan sorular

Bu başlık altında işsizlik parası hakkında en çok sorulan soruları ve yanıtları bulabilirsiniz.

Ben ya da eşim vergi sınıfımızı değiştirmek istiyoruz. Bu durum işsizlik maaşımızı etkiler mi?

Evet etkileyebilir. Siz ya da eşiniz vergi sınıfını değiştirdiğinde işsizlik ödeneğiniz düşebilir. Bu nedenle vergi sınıfını değiştirmeden önce Arbeitagentur’a mutlaka danışmalı ve değişiklikleri bildirmelisiniz.

İşsiz kalmadan önceki iki yılda maaşım geçen yıla göre daha yüksekti. Bu durum maaş hesaplamasında dikkate alınır mı?

İşsizlik ödeneğinde iki yıla ait ücret esas alınır. Bu durumu Arbeitagentur’a belirtmeyi unutmayın.

Almanya dışında çalıştığımda o süreler işsizlik maaşı için etki eder mi?

Avrupa Birliği ülkeleri, İsviçre, Norveç, İzlanda ve Lihtenştayn’da çalıştığını süreler, çalışma süresinden sayılır. Temel koşul, Almanya’ya döndükten sonra sosyal sigorta primlerine tabi olarak çalışmış olmanızdır.

Örneğin İrlanda’da çalıştınız. Sonrasında işsiz olarak kaydolmadan önce 3 ay boyunca sosyal sigorta primlerine tabi olarak Almanya’da çalıştınız. İrlanda’da çalıştığınız süreye bakılırsa işsizlik ödeneği almaya hak kazanabiliyorsunuz. Ancak tabii ki diğer tüm şartların yerine getirildiğinden emin olmanız gerekiyor.

Almanya dışındayken işsizlik ödeneği alabilir miyim?

Evet alabilirsiniz. Ancak bu AB ülkeleri, İsviçre, Norveç, İzlanda ve Lihtenştayn ile sınırlı olacaktır.

Hangi durumlarda işsizlik yardımı kesilir?

İş etiğine uymayan sebeplerden dolayı işten çıkarılırsanız, size iş öneriliyor ancak kabul etmiyorsanız, iş ilişkinizi gönüllü olarak sonlandırırsanız, bir feshi sözleşmesi imzalayıp kıdem tazminatı aldıysanız, mesleki entegrasyon tedbirine katılmıyorsanız, iş arayan olarak erkenden kayıt olmazsanız, yeni bir iş bulmaya gönüllü değilseniz o zaman yardım kesilebilir.