Almanya’da kalıcı oturum izni (süresiz oturum izni)

Almanya’da kalıcı oturum izni  ya da başka bir ifade ile süresiz oturum izni (nam-ı diğer Niederlassungserlaubnis) nasıl alınır? Şart koşulan kriterleri yerine getirdiğinizde, Almanya’da kalıcı oturum izni alma hakkına sahipsiniz.

Kalıcı oturum izni nedir?

Süresiz oturum izni, Almanya’da belli bir süre yasal olarak ikamet eden yabancı uyruklu kişilere verilen, ülkede sınırsız oturum ve çalışma hakkı tanıyan bir izindir. Bu izinle birlikte bireyler, Almanya’da herhangi bir süre kısıtlaması olmadan yaşamlarını sürdürebilir, istedikleri işte çalışabilir ve sosyal haklardan faydalanabilir.

Ancak süresiz oturum izni bir kez verildikten sonra geri alınamayacak diye bir kural yoktur. Almanya dışında 6 aydan daha fazla süre geçirmeniz durumunda, yanlış bilgi beyan etmeniz halinde ya da herhangi bir sebepten dolayı sınır dışı edilmeniz durumunda hakkınızı kaybedersiniz.

Kalıcı oturum izni alma şartları

Süresiz oturum izni ya da kalıcı oturum izni alabilmek için vize türlerine ve kişilere göre şartlar değişebilir. Ancak yerine getirmeniz gereken temel şartlar şunlardır:

• Almanya’da en az 5 yıl yaşamış olmalısınız. 
• Ekonomik geçiminizi rahatlıkla sağlıyor olmalı ve çocuk parası ya da ebeveyn parası dışında hiçbir yardım almıyor olmalısınız.
• B1 düzeyinde Almancanız olmalı ve bunu da gerekli dil sertifikasıyla kanıtlıyor olmalısınız.
• Emeklilik sigortası priminizi en az 60 ay ödemiş olmalısınız.
• Geçerli bir sağlık sigortanız olmalı.
• Almanya’da başvuru yaptığınız şehirde nüfus kaydınız olmalı.
• Sizin ve ailenizin barınmasını sağlayacak yeterli bir yaşam alanına sahip olmalısınız.
• Çalışma iznine sahip olmalısınız.
• Siciliniz temiz olmalı (90 günün altındaki küçük mahkumiyetler ve 3 aya kadar ertelenmiş cezalar hariç).
• Uyum kursunu başarıyla tamamlamış olmalısınız.

Kalıcı oturum için kolaylık sağlanmış gruplar

Kalıcı oturum almak için kolaylık sağlanan belli başlı gruplar bulunuyor. Onlar için süresiz oturum alma şartları değişkenlik gösteriyor. İşte o gruplar ve aranan şartlar:

1) Nitelikli çalışanlar ve araştırmacılar için gerekli koşullar

18a, 18b ya da 18d oturumuna sahip olan kişiler için şartlara bakıldığında;

• Sınırsız oturuma başvurma hakkı 4 yıllık çalışma sonrasında kazanılır.
• Mesleki eğitim ya da üniversite bitirme durumunda süre 2 yıla düşer (İşin niteliğinin alınan eğitim ile ilintili olması gerekir. Araştırma (18d) oturum izni dışında uygunluk “Agentur für Arbeit” tarafından onaylanmalıdır).
• Çalışma izni gereklidir ve işin devamlılığı kanıtlanmalıdır.
• B1 seviyesi Almanca dil sertifikası (Almanca eğitim alanlarda bu şart aranmaz).
• Emeklilik sigortası için en az 48 aylık prim ödemesi şarttır. 
• Diğer temel ön koşulların sağlanması.

2- Mavi kart sahipleri:

Mavi kart sahipleri, kalıcı oturum izninden çok daha kolay şekilde yararlanabilir. Mavi kart alan bir kişi 27 ay çalıştıktan sonra kalıcı oturum için başvuruda bulunma hakkına sahiptir. 27 ay boyunca emeklilik sigorta priminin ödenmiş olması gerekir, uygun bir işte çalışmanız ve en az A1 seviyesinde dil bilgisini kanıtlayabiliyor olmanız gerekir. 

Ancak mavi kartlılar eğer B1 seviye Almanca bilgisini kanıtlayabilirse bu durumda süresiz oturum izni 21 aya düşer ve bu sürenin sonunda sınırsız oturum alınabilir. Bunların yanı sıra temel koşulları da sağlamanız gerekir.

3- Mülteciler ve göçmenler:

Siyasi veya insani durumlar nedeniyle Almanya’ya gelen, oturum alan ya da mültecilik statüsünde olan kişiler için ise şartlar şöyle:

• En az 5 yıl süre geçirilmesi gerekir ve süreye iltica prosedürü de dahildir (Ancak özel durumlarda bu süre 3 yıla geriler).
• Kişi başı en az 9 metrekare olacak şekilde ikamet edecek yer gereklidir. 
• Kişi finansal olarak kendi bağımsızlığını sağlamalıdır. 3 yıl sonunda başvuracak kişiler devlet yardımı alıyorsa, yardım miktarı toplam gelirin yüzde 25’inin altında kalmalıdır. 5 yıl sonunda başvuranlar için ise bu şart yüzde 50 olarak kararlaştırılmıştır.
• Almanya’yı tehlikeye sokacak bir aktivitede bulunmamış olmak gerekir.
• Diğer tüm koşulları sağlamak gerekir.

4- Şirket sahibi olan serbest çalışanlar (Self-employed):

Almanya’da bir şirket işletenler, sınırsız oturuma başvurma hakkını 3 yıllık çalışma sonrası kazanma hakkı elde eder. İş yerinin başarılı bir şekilde kurulmuş ve işletiliyor olması gerekir. Öte yandan başvuru yapacak kişi hem kendi hem de ailesinin geçimini sağlayabilmeli. Diğer temel ön koşulları da sağladığında süresiz oturum hakkı elde edebilir. Freelancerlar için temel ön koşullar geçerli olup, bu kategorideki kurallar onlar için geçerli değildir.

5- Devlet memurları için süresiz oturum izni:

Devlet memurları için temel ön koşullar geçerlidir. Ancak devlet dairesinde çalışanlar, 3 yıllık çalışma sonucunda başvuru hakkına sahip olur ve emeklilik sigortası ispat yükümlülükleri yoktur.

6- Alman vatandaşlığına sahip kişinin aile üyeleri:

• Alman vatandaşı olan bir kişinin ailesi, sınırsız oturuma başvurma hakkını 3 yıllık oturum izniyle Almanya’da yaşadıktan sonra kazanma hakkı elde eder. Bu kişilerin B1 seviyesinde Almanca bilgisi olması gerekir ve Alman vatandaşı olan kişiyle yaşamaya devam edeceğinizin kanıtlanması gerekirken, ön temel koşullar da sağlanmalıdır.

7- Süresiz oturum izni olan yabancıların eşleri:

• Süresiz oturum izni olan kişilerin eşleri 5 yıl beklemek zorunda kalmadan başvuru hakkına sahiptir. 
• Kişinin kendinin ve ailesinin barınmasına yeterli olacak bir yaşam alanına sahip olması şartı aranır.
• Diğer temel ön koşulların sağlanması gerekir.

8- Almanya vatandaşı olmayan ebeveynlerin çocukları

• 16 yaşından büyük olma şartı vardır. 
• Almanya’da doğmuş olma veya yetişkinlikten önce (18 yaşından genç) aile birleşimi için Almanya’ya taşınmış olma şartı bulunur.
• Aile birleşimi için alınmış kesintisiz en az 5 yıllık oturma izni gerekir. Ancak 9-18 yaşını dolduran gençlerde bahsediyorsanız finansal bağımsızlıklarını sağlamış olmaları (mesleki eğitim, okul ya da üniversite eğitimi alanlar hariç) ve emeklilik sigorta primi hariç diğer ön koşulları sağlamış olmaları gerekir.
• Yetişkin olmayan bir kişinin başvurusunu, yalnızca ebeveynleri ya da seçilen bir vekil tarafından yapılması gerekmektedir.

Süresiz oturum hakkında nereden bilgi alabilirim?

Süresiz oturum konusunda şehir, belediye ve ilçe yetkililerine danışabilirsiniz. Öte yandan Yabancılar Dairesi, Pasaport Ofisi, Yetişkin Göçmenler Danışma Merkezi (MBE), Gençlik Göçmen Merkezleri (JMD) de danışılabilecek makamlardır. 

İnternet üzerinden ise Federal İçişleri, Yapı ve Toplum Bakanlığı, Federal Göç ye Mülteciler Dairesi ve Make it in Germany  bakılabilecek kaynaklar arasında yer alıyor. Daha fazla bilgi için Almanya’da Yaşam ve Çalışma Hattı’nı da kullanabilirsiniz.