Almanya’da şahıs şirketi (Einzelunternehmen) kurmak

Almanya’da kendi işinizi kurarak, elde ettiğiniz karın yüzde yüzünü elinizde tutmak ve bürokratik işlemlerle daha az uğraşmak istiyorsanız şahıs şirketi (Einzelunternehmen) sizin için ideal yapı olabilir. Almanya’da şahıs şirketi en yaygın işletme tiplerinden biri. Şirketin bütün karını elinizde tuttuğunuz gibi şirketin tek sorumlusu olarak tüm ticari borçlarınızdan da siz sorumlusunuz.

Almanya’da çalışmayı veya kendi işinizi kurmayı düşünüyorsanız, öncelikli olarak atılması gereken birkaç ek adım var. İlk adım, vizenizin yani ikamet ve çalışma izninizin durumu kontrol etmek olmalı. Çalışma seçeneklerinizi kısıtlayan bir oturma izniniz varsa, Almanya’daki yabancılar şubesiyle görüşerek bu kısıtlamaları kaldırmanız gerekir.

Sonrasında, Almanya’da şahıs şirketi kurmadan önce iş tanımını tam olarak belirlemeniz gerekiyor. Ayrıca bu iş tanımına bağlı olarak tahmini gelir ve gider yapısını yani bir nevi iş planını çıkarmanız gerekir. Bu neden önemlidir? Örnek olarak, Almanya’da şirketinizin geliri 24.500 Euro’nun altında olursa bazı vergilerden (Gewerbesteuer) muaf olursunuz, ancak 24.500 Euro’nun üstüne çıkarsanız ek vergi (Gewerbesteuer) ödemeniz gerekecektir. Gider tarafında da şirket kurulumu ve şirketin operasyonu boyunca gider oluşturacak her kalemi vergiden düşmek için itina ile elinizde bulundurmanız gerekmektedir.

Şahıs şirketinin avantajları

Şahıs şirketi kurmak sizin için önemli avantajlar sağlar:

• Hızlı bir başlangıç için önerilir. Şirket kuruluşu basittir ve ucuzdur. Genellik tasdik ve ticaret siciline tescil (Handelsregister) gibi birçok formaliteden de muafsınız (ticari işletmeler hariç).
• Şirket kurucusu sınırsız bir karar verme yetkisindedir ve tek başına kâr hakkına sahiptir.
• Genellikle, şahıs şirketinin sahibi aynı zamanda onun sorumlu yöneticisidir. Tabii ki işletme sahibi, işletmenin yönetimini yetkili bir çalışana emanet etmeyi de tercih edebilir.
• Şirketi kurmak için sermaye gerekli değil.
• Yıllık mali tabloların açık bir şekilde sunulması gerekmez, bu nedenle kendinizi biraz bürokratik işlerden ve dolayısıyla muhasebe ile ilgili biraz stresten uzak durursunuz.

Şahıs şirketinin dezavantajları

Almanya’da şahıs şirketlerinin kurulmasının beraberinde getirdiği bazı dezavantajlar da vardır:

• İş riski yalnızca ve tamamen kurucuya aittir. Şirket sahibinin özel varlıklarına da şirketin batmasıyla el konulabilir.
• Şirketi genelde tek başınıza yönetirsiniz bu yüzden hata yapma olasılığınız artabilir.
• Hastalık ya da tatil gibi durumlarda maddi kayıplar oluşur.

Almanya’da şahıs şirketi nasıl kurulur?

Her ne kadar şahıs şirketi kurmak için asgari bir sermaye zorunluluğu olmasa da şirketinizi finanse etmek için bir fona ihtiyacınız olacak. Şirketinize anapara yatırımını kendiniz yapmak istemezseniz, işinize başlatmak için başvurabileceğiniz işletme hibesi veya kredi seçenekleriniz bulunuyor. Şirketinizi kurarken yararlanabileceğiniz hibe ve teşvikler için Almanya’da teşvikler yazımızı inceleyebilirsiniz. İşletmenizin küçük işletme (Kleingewerbe) veya ticari işletme (Eingetragener Kaufmann ya da Eingetragener Kauffrau) olarak nitelendirilmesine bağlı olarak, ticaret siciline kayıt olmanız gerekiyor.

Almanya’da küçük işletmelerin (Kleingewerbe) ticaret siciline kayıt olmaları beklenmezken, ticari işletmelerin ticaret siciline kayıtlı olması ve şirket isminin sonuna  “e.K” (erkek kurucular için eingetragener Kaufmann ya da kadın kurucular için eingetragene Kauffrau) ekinin eklenmesi gerekiyor. Hiçbir şekilde ticari işletme sınıfına girmeyen freelancerlar ise bu zorunluluktan muaf tutuluyor.

Almanya’da küçük işletme nedir?

Neyin küçük işletme olarak sınıflandırılabileceğine ilişkin karar tamamen vergi dairesine ait ve duruma göre değişiyor. Bu yüzden kayıtlı olduğunuz vergi dairesi ya da vergi uzmanınızla iletişime geçerek işletme türünüzü belirlemeniz gerekiyor.  Ancak genel bir kural olarak, yıllık cironuz 250.000 euroyu aşarsa ve beşten fazla kişi çalıştırıyorsanız, ticari işletme olarak sınıflandırılıyorsunuz.

Şahıs şirketini nasıl kaydedersiniz?

Küçük işletme, freelancer ya da ticari işletme olduğunuza bağlı olarak, şirketinizi kurmanın farklı süreçleri bulunuyor.

• Eğer küçük işletme statüsüne giriyorsanız sizin adınıza vergi dairesine bildirimde bulunacak ticaret ofisine kaydolmanız gerekiyor. Vergi dairesinden adresinize ulaşacak bir vergi formunu doldurup gönderdiğinizde şirketinizin ilk adımları atılmış oluyor.
• Eğer freelancer iseniz ticaret ofisine kayıt olmak yerine doğrudan vergi dairesine kaydolmanız gerekiyor.
• Ticari işletmelerin ticaret ofisine kaydolmadan önce noter aracılığı ile ticaret siciline kayıt olma gerekliliği bulunuyor.

Almanya’da şahıs şirketi ve sorumlulukları

Şahıs şirketi sahibi olarak, işinizle bağlantılı olarak  ortaya çıkan tüm borçlardan – hem özel hem de ticari varlıklarınız dahil – tamamen siz sorumlusunuz. Bu durumun sadece sermayeyi değil, gayrimenkul, taşıt, makine vb. gibi özel varlıkları da içerdiğini unutmayın. Böyle sınırsız bir sorumluluk karşısında yapılacak en akıllıca hareket ise sizi risklere karşı korumak için doğru türde bir iş sigortasına sahip olmak.

Şahıs şirketlerinin vergi yükümlülüğü

Şahıs şirketleri, genel olarak ticaret vergisi, gelir vergisi, bordro vergisi ve KDV gibi vergileri ödemekle yükümlü iken durumla ilgili birtakım istisnalar da bulunuyor. Mesela, yıllık cironuz 22.000 euronun altındaysa, küçük işletme yönetmeliğine başvurabilirsiniz.

• Ticaret vergisi (Gewerbesteuer): Eğer freelancer ya da çiftçi değilseniz, işletmeniz için Alman Ticaret Vergi Yasası (GewStG) geçerlidir. Aynı zamanda yıllık karınız 24.500 euronun altındaysa işletme geliriniz ticaret vergisinden (Gewerbesteuer) muaf tutuluyor. Freelancerlar ise yıllık karları ne olursa olsun ticaret vergisi ödemek zorunda değil.
• Gelir vergisi (Einkommensteuer): Şahıs şirketi sahibi olarak hangi sınıflandırmaya girdiğinize bakılmaksızın, işletmenizin bir mali yıl boyunca kazandığı üzerinden hesaplanan gelir vergisini ödemeniz gerekiyor.
• Almanya’da katma değer vergisi (Umsatzsteuer): Katma değer vergisi yasası her şahıs işletmesi sahibi için geçerlidir. İşlemleriniz üzerindeki satış vergisini hesaplamak ve hesaplamaların kayıtlarını tutmak, işinizi yürütmenin önemli bir parçasıdır.

Şirketinizi adlandırma

Sıra şirketinizi adlandırmaya gelince yine küçük işletme ve ticari işletme arasında bir ayrımdan bahsetmek mümkün. Sadece ticaret siciline kayıtlı olan ticari şirketler şirketlerinin adını seçme hakkına sahip oluyor. Belli şartlar altında, şahıs şirketi ticaret siciline e.K ekiyle yani eingetragener Kaufmann (e.K.) veya eingetragene Kauffrau olarak girmeniz gerekiyor. Ticaret siciline girmiş olun ya da olmayın, eğer e.K sınıflandırmasına giriyorsanız, bu durum vergi açısından da birtakım yükümlülükler getiriyor. Tabii bu durum defter tutma ve muhasebe yükümlülükleri için de geçerli. Bu sınıflandırma şirketin kuruluşundan itibaren de geçerli olabilir işiniz büyüdükçe de. Buna karşılık, küçük, kayıt dışı şirketler kendi soyadı ve şirketin hangi alanında iş yaptığına ilişkin bir açıklama ile desteklenebilecek en az bir yazılı ad altında faaliyet gösterebilir. Örneğin web hizmetleri veren bir şirketin adı “Ahmet Karaçay Web Solutions” olabilir. Böylece hem dekoratif hem de tanıtıcı bir etki uyandırır.

Almanya’da şahıs şirketi ve muhasebe işlemleri

Şirketiniz küçük işletme olarak nitelendiriliyorsa veya serbest çalışansanız çift kayıtlı defter tutmak veya hesaplarınızı yayımlamak zorunda değilsiniz. Ancak ciro limiti aşıldığı ve ticari işletme olarak sınıflandırıldığınız andan itibaren, tüm kayıtların 10 yıl süreyle saklanması, kar ve zarar bilgilerinin yayımlanması ve çift kayıtlı defter tutma kurallarına uymakla yükümlü oluyorsunuz.

Almanya’da şahıs şirketi kurmak için yasalara, vergi hukukuna ve Almanca diline hakim olmanız hayli önemli. Ancak bunlar için yeterli bilgiye sahip olmadığınızı düşünüyorsanız size iki seçenek öneriyoruz:

1) Almanya’da Türkçe bilen vergi uzmanı bulup onunla çalışın
2) Bu işlemleri tamamen online olarak yapan şirketler bulun. Mesela Firma.de önerebileceğimiz şirketlerden biri