Almanya’da bulunan herkesin resmi olarak bir sağlık sigortasının olma zorunluluğu vardır. Almanya’da yaşayanlardan tutun da turist olarak gelen kişilere kadar herkes sağlık harcamalarını kontrol altına almak durumundadır. Almanya’da sağlık sigortası, yasal sağlık sigortası (GKV) ve özel sağlık sigortası (PKV) olmak üzere ikiye ayrılır. Yasal sağlık sigortası (Gesetzliche Krankenversicherung) herkes tarafından erişilebilir. Ancak özel sağlık sigortası (Private Krankenversicherung) için belirli koşullar geçerlidir. Almanya’da oturanların yüzde 90’i Yasal sağlık sigortası (GKV) kapsamındadır.
Başlıklar
Almanya’da yasal sağlık sigortası (GKV)
Yasal sağlık sigortası, kamuya ait, mali ve örgütsel olarak bağımsız olan yasal sağlık sigortası fonları tarafından finanse edilmektedir. Bu fonlar, devletin kendilerine verdiği görevleri kendi sorumlulukları ile yerine getirirler. Yasal sağlık sigortasının dayanışma ilkesi ile her sigortalıya, gelirine veya ödediği prim miktarına ve hastalık riskine bakılmaksızın, tıbbi açıdan gerekli olan yasal sağlık sigortasından faydaları almasını garanti eder.
Yasal sağlık sigortası yardımları, büyük ölçüde işverenler ve çalışanlar tarafından ödenen katkı paylarıyla finanse edilmektedir. Sağlık Fonu ve tüm sigortalılar için tek tip bir katkı oranı 1 Ocak 2009 tarihinde uygulamaya konmuştur. Bu tarihten bu yana yeni olan şey, bireysel sigorta fonları için ek prim aracıdır.
Yasal sağlık sigortası primlerinin miktarı sigorta yapılan kişinin gelirine bağlıdır. Bu primlerin belirlenmesinde kişinin toplam brüt geliri esas alınır ve bundan yüzde 14,6’lik standart bir prim (2019 itibariyle) alınır. Bu miktarı sigortalı ve işveren yarı yarıya öder. Ayrıca her hastalık sigortası sadece çalışanın ödeyeceği ek bir prim talep eder. Gelir eşiği (2019 itibariyle) ayda 4.537,50 Euro’nun üstüne çıktığında, prim hesaplamasında bu fazla gelir bir rol oynamaz. Yasal sağlık sigortasında çocuklar ve anne/babalar bir aile sigortası üzerinden ücretsiz olarak birlikte sigortalanabilir.
Almanya’da özel sağlık sigortası (PKV)
Almanya’da her isteyen kişi özel sağlık sigortasına üye olamaz. Sadece brüt gelirleri zorunlu sigorta limitini aşan işçiler (2019: ayda 5.062,50 €) PKV/ÖHS’de sigortalanabilir. Almanya’da birçok özel hastalık sigortası şirketi, “expat” olarak isimlendirilen, Almanya’ya kısa ya da uzun süreli çalışmak amacıyla gelen kişilerin ihtiyaçlarına ve ikamet sürelerine uyarlanmış özel sağlık sigortası tarifeleri sunmaktadır.
Özel sağlık sigortasına başvuru yapıldığında, ilgili kişiye sağlık durumu hakkında ayrıntılı sorular yöneltilir, bazi zamanlarda aile doktorundan ve dişçiden sağlık kontrolü belgesi ile birlikte istenir. Sigortalı kişi ülkesine döndüğünde Almanya’daki sigorta kapsamı sona erer.
Almanya’da brüt gelirleri zorunlu sigorta limitini aşan hizmetliler, devlet memurları ve serbest çalışanlar & iş yeri sahipleri, genellikle özel sağlık sistemi kapsamında olabilirler. Yasal sağlık sigortasından farklı olarak, özel sağlık sigortası primleri, kişinin gelirinden bağımsız olarak ilgili kişinin sağlık durumuna, yaşına ve verilen hizmetin kapsamına göre belirlenir. Primler, her sigortalıya özel olarak belirlenir.
Özel sağlık sigortası tarafından sunulan hizmetler/ödemeler yelpazesi, yasal düzenlemelere tabi değildir ve yasal hastalık sigortalarından çok daha kapsamlıdır. Ayrıca sunulan hizmetler/ödemeler, sigorta yapılan kişiye özel olarak uyarlanabilir. Her türlü tedavi ve ilaç masrafını, sigortalı önce kendisi öder. Sigorta kurumu, bu meblağı bir fatura ibrazı karşılığında sigortalıya iade eder.
Almanya’daki yabancı öğrenciler için sağlık sigortası
Almanya’da bir üniversitede veya yüksek lisans okulunda öğrenim görmeye başlayan Türkiye’den gelen öğrenciler dahil tüm yabancı öğrenciler, hastalık sigortası yaptırmak zorundadır. Hastalık sigortası belgesi ibraz edilmeden üniversiteye kayıt yaptırılamaz. 30 yaşın üstünde olanlar veya 14. sömestri tamamlamış olan öğrenciler, Almanya’da yasal hastalık sigortası yaptıramazlar, bu öğrenciler özel hastalık sigortası yaptırmak zorundadır. Bu kural, Almanya’da yüksek öğrenime hazırlama amaçlı dil kurslarına katılan kişiler için de geçerlidir.
Türkiye’den gelen öğrenciler dahil tüm yabancı uyruklu öğrenciler, öğrenime başlamadan önce yetkili öğrenci makamlarına veya yabancı uyruklu öğrencilere hizmet veren öğrenci işlerine danışmalıdır.
Peki ya Türkiye ile Almanya arasında sağlık sistemi ve sağlık sigortası kapsam farkları nelerdir? Bu yazımıza bir göz atmanızı öneririz.
Öncelikle tüm emekleriniz için teşekkürler. Almanya’ya kısa süreliğine gelmiş olan turistler için zorunlu sağlık sigortası kapsamında nasıl bir yaptırım var acaba?