Almanya’da Bürgergeld (Vatandaşlık parası)

Almanya’da Bürgergeld, çalışabilecek durumda olan ve ihtiyaç sahibi kişiler için temel bir gelir veya temel güvencedir. Hartz IV olarak da bilinen önceki işsizlik parası II‘nin yerini almıştır ve 1 Ocak 2023’ten itibaren ödenmeye başlanmıştır. Bürgergeld, Türkçe’ye farklı şekillerde çevrilebilir. Yurttaş parası olarak kullanımın yanında vatandaş parası ya da vatandaş ödeneği olarak da isimlendiriliyor. Ancak şunu şimdiden belirtmekte fayda var: Almanya’da Bürgergeld almak için Alman vatandaşı olmak zorunluluğu yok.

Vatandaşlık parası, koşulsuz bir vatandaşlık geliri ya da koşulsuz bir temel gelir değil, ödemesi belirli koşullara bağlı bir vatandaşlık geliridir.  En önemli koşul ihtiyaçtır. Vatandaşlık parasıyla ilgili detaylı bilgi almak ve başvuru dokümanlarına ulaşmak için her zaman resmi kaynak olan Almanya Çalışma Bakanlığı (Bundesagentur für Arbeit) sitesini referans almanızı öneririz. Bu arada Temmuz 2023’te vatandaşlık parasında önemli değişiklikler oldu.

İlgili yazımız: Bürgergeld’te Temmuz 2023 değişiklikleri

Yurttaş parası (Bürgergeld) ne kadar?

1 Ocak 2023 tarihi itibariyle geçerli olarak yurttaş parası (Bürgergeld) miktarı:

Almanya'da Bürgergeld miktarı (kişi ya da çocuk başına)	Aylık ödeme
Tek kişi, tek ebeveyn	502 Euro
Reşit olan partner(ler)	451 Euro
18 - 24 yaş arası yetişkinler ve Resmi evlilik olmadan beraber yaşamaya başlayan 25 altı kişiler	402 Euro
14 - 17 yaş arası çocuklar veya gençler	420 Euro
6 - 13 yaş arası çocuklar	348 Euro
0 - 5 yaş arası çocuklar	318 Euro

Vatandaşlık parası (Bürgergeld) başvurusu için gerekenler

Almanya’da aşağıdaki koşulları karşılıyorsanız vatandaşlık geliri alabilirsiniz:

• Çalışmaya uygunsanız ve günde en az 3 saat çalışabilirsiniz. Çalışabilir durumda olmanız, herhangi bir hastalık veya engelinizin çalışmanıza engel olmaması anlamına gelir.
• En az 15 yaşındasınız ve emeklilik yaş sınırına henüz ulaşmadınız.
• Almanya’da yaşıyorsunuz ve yaşam merkeziniz Almanya’da ise (Yani Türkiye’de ikamet ediyorsanız bu imkândan yararlanamazsınız)
• Siz veya ihtiyaç topluluğunuzun üyeleri yardıma muhtaçsınız.

Peki yardıma muhtaçlık ne demektir?  Almanya’da geliriniz, geçim düzeyinin altında olması ve geçim masraflarınızı kendi imkanlarınızla yeterince karşılayamamanız durumunda yardıma muhtaçlık durumunuz oluşur.

Bürgergeld başvurusu nereden yapılır?

Bürgergeld için yaşadığınız şehirdeki İş Bulma Kurumuna (Bundesagentur für Arbeit) başvurabilirsiniz. Bunun tam olarak nasıl yapılacağını Vatandaşlık Ödeneği Başvurusu sayfasından öğrenebilirsiniz.

Bürgergeld başvurusu için gereken belgeler

Bürgergeld için başvurunun kendisinde temel bilgileri verirsiniz. Bu temel bilgiler yalnız yaşayıp yaşamadığınız veya evli olup olmadığınız gibi bilgiler olabilir.

Başvurudan önce ilk olarak hazırlamanız gereken belgeler:

• Konaklama ve ısınma maliyetlerini gösteren belge (KDU)
• İhtiyaç birliğindeki diğer kişilere ilişkin belge (WEP)
• Varlıklara ilişkin ek belge (VM)

Bu belgelere ek olarak sizden istenebilecek belgeler

• Başvuru formları
• Geçerli kimlik belgesi:
  • Kimlik kartı veya
  • Güncel tescil belgesi ile birlikte geçerli pasaport
  • Oturma izni
• Gelir belgesi, örneğin maaş bordrosu veya güncel banka hesap özetleri (örneğin emekli maaşı, hastalık parası, çocuk parası, nafaka, nafaka avansı için)
• Son 3 aya ait banka hesap özetleri
• Mevcut varlıkların kanıtı (örneğin, tasarruflar, hisseler, menkul kıymetler, yapı topluluğu sözleşmeleri)
• Harcamaların kanıtlanması, örneğin banka hesap özetleri (veya örneğin kira makbuzları, sigorta primlerine ilişkin belgeler)
• Kira sözleşmesi, ısınma ve yan masrafların kanıtı
• Daha önce başka bir İş Merkezinden (Job Center) de yardım alındığına dair kanıt (onay bildirimi, yardım belgesi).
• Başvuruyu bir istihdam ilişkisi sonrasında yapıyorsanız:
  • Çalışma belgeleri (ayrıca istifa mektubu veya işi bırakma beyanı)
  • Çalışma belgesi (işveren tarafından doldurulacaktır)

Bu belgeleri başvurunuzla birlikte sunmak zorunda değilsiniz. Ancak, lütfen bunları mümkün olan en kısa sürede gönderin.

Vatandaşlık parası (Bürgergeld) için gelir ve varlıklar

Sadece yardıma muhtaç kişiler Almanya’da vatandaş ödeneği imkânından faydalanabilir. Bu nedenle, mali yardım almadan önce kendi öz kaynaklarınızı kullanmanız gerekir. Geliriniz ya da varlıklarınız varsa, ödeneklerin aşılması durumunda geçiminizi sağlamak için öncelikle bunları kullanmanız gerekir.

Almanya’da Bürgergeld için dikkate alınacak geliriniz örneğin şunları içerir:

• İstihdam ve serbest meslekten elde edilen gelir,
• işsizlik parası, ebeveyn parası veya hastalık parası gibi gelir ikame yardımları,
• kiralama ve leasingden elde edilen gelir,
• nafaka, çocuk parası, emekli maaşları,
• sermaye ve faiz geliri,
• tek seferlik gelirler (örneğin, vergi iadeleri, kıdem tazminatları, miraslar),
• mesleki eğitim ödeneği, eğitim ödeneği, BAföG.
• İş Bulma Kurumu’nun vergiden muaf ödenekleri (Absetzbeträge) ve masrafları gelirinizden düşecektir.

Varlıklar, sahip olduğunuz ve parayla ölçülebilen her şeyi içerir, örneğin:

• Nakit,
• tasarruf mevduatları, tasarruf bonoları, menkul kıymetler,
• mülk (araçlar veya mücevherler gibi), ev ve arsa mülkiyeti, kat mülkiyeti,
• hayat sigortası ile ilgili varlıklar,

Sık sorulan sorular

Çalışamayacak durumdaysam vatandaşlık geliri alabilir miyim?

Çalışamayacak durumda olsanız bile, çalışabilecek durumda olan ve yardım alma hakkına sahip bir kişiyle birlikte bir ihtiyaç birliğinde yaşıyorsanız, vatandaşlık geliri alabilirsiniz.

Fazladan para kazanırsam Almanya’da vatandaşlık ödeneğim daha az mı olacak?

Eğer çalışıyorsanız ve gelir elde ediyorsanız, bu, ödenekler düşüldükten sonra vatandaşlık gelirinizden düşülecektir. Örneğin, çalışmaya uygunsanız, elde ettiğiniz gelirden ilk 100 Euro vergiden muaf ödeneğinizdir ve dikkate alınmaz.

Detaylı bilgi almak adına Jobcenter’dan danışmanlık için randevu alın.

İşsizlik parası II alıyorsam ne yapmalıyım?

Almanya’da halihazırda işsizlik parası II alıyorsanız, yeni bir başvuru yapmak zorunda değilsiniz. Ancak mevcut onay aşamanız sona ererse, geçmişte olduğu gibi yeni bir yetkilendirme için başvurmanız gerekir. İş merkezindeki (Job Center) irtibat kişiniz sizden sorumlu olmaya devam eder.